Từ sau Tết Nguyên đán đến tháng 2 âm lịch, nếu có dịp đi ngang thị xã Bình Minh, mọi người sẽ thích thú khi dọc đường dẫn cầu Cần Thơ xuất hiện nhiều người bày bán trái thanh trà; loại trái có trùm, trái vàng rực bắt mắt.
Cây thanh trà có nguồn gốc ở Hà Tiên (Kiên Giang). Vào khoảng 70 - 80 năm trước, loại cây này được người dân ngụ tại thị xã Bình Minh (Vĩnh Long) đem về trồng và thanh trà trở thành trái cây đặc trưng của địa phương. Tuy nhiên, thanh trà ở vùng này yếu có vị chua, ít có trái ngọt. Thông thường, một số loại thanh trà ngọt khác, cứ có trái một vụ thì mất 2-3 vụ sau mới trổ bông tiếp.
Ông Huỳnh Văn Cập - Giám đốc hợp tác xã thanh trà ngọt Đông Thành và Chủ nhiệm câu lạc bộ nông dân tỷ phú Bình Minh, cho biết: Xung quanh vùng này, mùa thanh trà đã hết từ tháng 3 nhưng duy nhất vườn của ông được xử lý cho trái nghịch vụ.
Chia sẻ về hành trình đến với cây thanh trà ngọt, ông Cập kể, cách đây mười mấy năm, ông săn lùng giống thanh trà ngọt ở tất cả các vườn tại thị xã Bình Minh, tình cờ phát hiện được một giống thanh trà ngọt sai trĩu quả, không bỏ mùa. Sau 3 năm cây bắt đầu ra trái. Nhận thấy chất lượng trái tốt, có vị ngọt, ăn được vỏ nên ông quyết định mua cây giống với số lượng lớn.
Tuy nhiên, sản lượng và chất lượng quả thanh trà phụ thuộc lớn vào thời tiết. Nếu thời tiết không thuận lợi, sản lượng thanh trà của người dân địa phương giảm rất nhiều, đến khoảng 70%.
Tìm lời giải cho bài toán thời tiết, ông Cập quyết định cùng các giảng viên Trường Đại học Cần Thơ nguyên cứu loại cây đặc sản của xứ Bình Minh ra trái nghịch mùa, để đem lại lợi nhuận cao.
Ông tiết lộ, ban đầu ông trồng thử nghiệm trên 24 cây. Để cây thanh trà ngọt ra hoa, đậu trái nghịch vụ cần rất nhiều yếu tố, kỹ thuật khá phức tạp. Đầu tiên tôi phải bón phân cho cây ra lá mới, sau đó tưới thuốc tạo mầm, xiết nước… Sau khi cây ra hoa thì bón phân, phun thuốc theo định kỳ...
Hiện vườn của ông có 200 gốc thanh trà từ 10-15 năm, trồng trên diện tích 2 ha. Thanh trà ngọt nghịch vụ được một siêu thị thu mua 160.000 đồng/kg (cao gấp 4-5 lần so với thanh trà chua), trong khi chính vụ chỉ 120.000 đồng/kg. Ngoài phát triển kinh tế gia đình, ông Cập còn tích cực nhân giống thanh trà cung cấp cho xã viên, nông dân các nơi.
