Hà Nội trong mắt Đỗ Phấn là sự biến đổi trong cách ứng xử, là những xô bồ nhưng vẫn có một thứ gọi là hạt nhân văn hóa của Thủ đô ngàn năm được bồi đắp qua bao đời chẳng dễ gì biến mất được.
4 tản văn về Hà Nội của Đỗ Phấn lần này bao gồm: “Ngồi lê đôi mách với Hà Nội” và “Ngẫm ngợi phố phường”, “Đi chơi Bờ Hồ” và “Bâng quơ một thời Hà Nội”. Những mẩu chuyện về con người, cảnh vật, văn hóa Hà Nội mà ông thủ thỉ qua mỗi trang viết, ban đầu tưởng như thật vụn vặt và cũ kỹ; ấy vậy mà từ cái vòi nước công cộng, cửa hiệu giặt là, chuyện phơi quần áo, nước giải khát, bún đậu mắm tôm, đèn đường, hay cái nồi đất… đều có thể trở thành chủ đề để ông thư thả tâm tình với bạn đọc chuyện xưa chuyện nay, từ xa tới gần, từ hiện đại tới quá khứ, với đủ hỉ, nộ, ái, ố. Nhưng khi nhìn rộng ra, những “lát cắt ký ức” ấy lại cho độc giả một cái nhìn thật đủ đầy, chi tiết và gần gũi về Hà Nội thời chưa xa, với vẻ đẹp điềm đạm và kín đáo.
Hà Nội trong mắt Đỗ Phấn có thể bắt đầu bằng cách ăn. Nhà văn Đỗ Phấn cho rằng, cái chính là mỗi người phải học cách ăn, khi đã biết ăn rồi thì họ mới biết món đó thiếu cái gì, thừa cái gì. Trong ký ức của ông là những câu chuyện bà và mẹ dạy về cách ăn và cách ngồi ăn. Cách nói và cách làm của người Hà Nội cũng được nhà văn Đỗ Phấn điểm xuyết trong những cuốn sách của ông.
“Có thể nhiều người cảm thấy bi quan khi thấy một Hà Nội xô bồ của hiện tại. Đặc biệt là ứng xử giữa con người với nhau không được như xưa nữa. Nhưng tôi tin vẫn có một thứ gọi là hạt nhân văn hóa của Thủ đô ngàn năm được bồi đắp qua bao đời chẳng dễ gì biến mất được. Quan trọng là chúng có thể đang bị khỏa lấp và chúng ta có muốn phát huy những giá trị ấy hay không thôi” – nhà văn Đỗ Phấn tâm sự.
Đỗ Phấn là cái tên không còn xa lạ với những ai yêu thích mảng văn học viết về Hà Nội trong khoảng một thập kỷ qua. Vốn sống đa dạng và những chiêm nghiệm sâu sắc của một nghệ sĩ có tới hơn 60 năm sống tại mảnh đất Thăng Long đã giúp cây bút này có một kiến văn và bút lực thực sự đáng nể.
