Đập ngăn mặn Hiền Lương nằm trên sông Phước Giang, thuộc xã Nghĩa Hà (TP Quảng Ngãi) được xây dựng vào năm 2000 và đến năm 2001 đưa vào vận hành khai thác.
Công trình này kết hợp giữa cầu giao thông với đập ngăn mặn, có chiều dài 300m, ngăn mặn cho 986 hecta và giữ ngọt cho 466 hecta sản xuất lúa, nuôi trồng thủy hải sản của người dân 2 xã Nghĩa Hòa (huyện Tư Nghĩa) và Nghĩa Hà (TP Quảng Ngãi).
Theo phản ánh của người dân, sau nhiều năm sử dụng và trải qua nhiều đợt mưa, lũ, một số hạng mục của đập Hiền Lương bị hư hỏng, xuống cấp. Chức năng ngăn mặn, trữ ngọt bị ảnh hưởng trầm trọng. Mỗi vụ sản xuất lúa, vì bị nước mặn xâm nhập nên lúa sạ xuống không sống nổi, phải sạ đi sạ lại nhiều lần.
“Đập này bị hư hỏng đã lâu và ngày càng nặng hơn, nhất là khi thủy triều lên, nước mặn ngập vào, ảnh hưởng rất lớn đến sản xuất nông nghiệp”- anh Nguyễn Thanh Quang (xã Nghĩa Hà, TP Quảng Ngãi) than phiền.
Không những sản xuất nông nghiệp đối diện tổn thất, tình trạng đập Hiền Lương xuống cấp còn ảnh hưởng đến kết nối giao thông thôn Hiền Lương, xã Nghĩa Hà (TP Quảng Ngãi) với xã Nghĩa Hòa (Tư Nghĩa). Hạng mục cầu, đường dẫn đang trong tình trạng bong tróc, hư hỏng nặng, tiềm ẩn nhiều nguy hiểm cho người dân.
Ông Lê Văn Tư (xã Nghĩa Hà) cho biết: “Hiện phần cầu và đường dẫn lên cầu hư hỏng nặng, các thanh chắn sắt cũng han rỉ, lung lay. Mong Nhà nước sớm đầu tư, khắc phục cho người dân đi lại được thuận lợi hơn, tránh tai nạn giao thông. Bây giờ vào ban đêm, đi qua đoạn này nhiều người sợ ngã, phải xuống dắt bộ”.
Theo đơn vị vận hành – Công ty TNHH MTV Khai thác công trình Thủy lợi Quảng Ngãi, đập ngăn mặn Hiền Lương hàng năm vẫn được duy tu, sửa chữa nhưng do điều kiện môi trường nước mặn xâm thực, một số kết cấu hạng mục công trình như ăn mòn bề mặt bê tông lớp bảo vệ, các kết cấu thép của hệ thống cửa van.
Lớp composite bọc bên ngoài hệ thống cửa tự động được làm bằng thép bị nứt nẻ, bong tróc và có hiện tượng phồng rộp; khe đáy được làm bằng bê tông, qua thời gian sử dụng lâu dài dẫn đến hiện tượng bê tông bị nước mặn xâm thực, ăn mòn làm xuất hiện khe thoát nước dưới đáy khung, có tượng rò rỉ nước nhiều qua cống…
Các hư hỏng ảnh hưởng đến công tác quản lý, vận hành, đặc biệt là ảnh hưởng mục tiêu, nhiệm vụ của công trình là ngăn mặn, giữ ngọt phục vụ sản xuất nông nghiệp.
Bà Nguyễn Thị Loan - Phó Chủ tịch UBND xã Nghĩa Hà bày tỏ: “Đập Hiền Lương vừa ngăn mặn trữ ngọt, vừa kết hợp với giao thông nên có ý nghĩa rất quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Thời gian quá lâu nên đập này xuống cấp trầm trọng. Cử tri ý kiến rất nhiều lần, các ngành chức năng cũng đã xuống khảo sát nhưng đến giờ vẫn chưa tu sửa”.
Theo bà Loan, người dân ở 2 xã Nghĩa Hòa (huyện Tư Nghĩa) và Nghĩa Hà (TP Quảng Ngãi), đặc biệt là nông dân trồng lúa và nuôi trồng thủy sản ở vùng hạ lưu sông Phước Giang rất mong chờ đập Hiền Lương sớm được khắc phục, sửa chữa để họ yên tâm sản xuất.
Liên quan đến vấn đề trên, hồi đầu tháng 12/2022, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Đặng Văn Minh ký Tờ trình số 214/TTr-UBND, đề nghị Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống thiên tai xem xét, kiến nghị Chính phủ hỗ trợ khẩn cấp 665 tỷ đồng để khắc phục thiệt hại do bão, lũ trong năm 2022 gây ra trên địa bàn tỉnh, trong đó có khắc phục hư hỏng đập ngăn mặn Hiền Lương.
