Cảng cá vắng bóng
Trái với cảnh nhộn nhịp những năm trước đây, cảng cá Nam Cửa Việt (huyện Triệu Phong) đìu hiu, số lượng tàu cá cập cảng sử dụng dịch vụ thưa thớt. Trong khi đó, cảng cá Cửa Việt là 1 trong 2 cảng cá của tỉnh Quảng Trị nằm trong danh sách cảng cá chỉ định, có đủ hệ thống xác nhận nguồn gốc thủy sản từ khai thác của Bộ NN&PTNT.
Ông Lê Văn Sơn - Phó Giám đốc Ban quản lý (BQL) cảng cá Quảng Trị cho biết, đến thời điểm này chỉ mới hơn 1.000 lượt tàu thuyền cập cảng, giảm mạnh so với hơn 4.000 lượt cùng kỳ năm 2021. Lượng hàng hóa thủy sản qua cảng đạt khoảng 4.400 tấn.
"Tháng trước, mỗi ngày nhiều nhất chỉ 5 - 7 tàu cá cập cảng, có ngày không có chiếc nào. Sau khi giá dầu giảm mạnh, thời điểm này ngư dân mới bắt đầu ra khơi" - ông Lê Văn Sơn phản ánh.
Đặc biệt, tại khu vực cảng cá Cửa Việt ngổn ngang các loại vật liệu xây dựng, sắt thép, cột bê tông. Hệ thống cầu cảng được xây dựng mới vẫn là những cột bê tông, nhưng không hề thấy máy móc thi công.
Điều này khiến tàu thuyền vào neo đậu bốc dỡ hải sản, tiếp nhiên liệu, mua nhu yếu phẩm, nước đá… gặp nhiều khó khăn. Không những vậy, việc thi công chậm chạp khiến công tác vệ sinh môi trường tại cảng cá không đảm bảo.
Ngư dân Nguyễn Văn Luận (huyện Triệu Phong) chia sẻ: “Cảng cá Cửa Việt phần thì bồi lấp, phần thì đang thi công, mà họ thi công cầm chừng vậy bọn tôi không dám vào”.
Còn ông Đinh Văn Trinh (xã Triệu An, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị) - chủ cơ sở nước đá khá lớn tại khu vực cảng cá Cửa Việt cho biết, việc giá dầu tăng, rồi dịch Covid-19 đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình hình hoạt động của cơ sở. Đặc biệt, từ khi triển khai dự án nâng cấp, mở rộng cảng cá Cửa Việt, khiến tình hình hoạt động cơ sở nước đá của ông hoạt động cầm chừng, khó khăn. Khoảng 2 năm trước, cơ sở xuất khoảng 200.000 cây đá/ tháng, giải quyết việc làm cho 8 lao động với mức lương mỗi tháng 7 triệu đồng/ người. Tuy nhiên, giờ này cơ sở chỉ bán được khoảng 3.000 cây đá/ tháng và còn 3 lao động bám trụ.
“Tàu thuyền cũng ít cập cảng vì đang sửa chữa, trong khi đó phải vận chuyển đá xuống cầu cảng dưới khiến giá chi phí đội lên, may còn một số bạn thuyền cũ làm ăn lâu năm nên họ vẫn lấy. Chưa kể, khu vực cảng cá ô nhiễm nghiêm trọng khi đơn vị thi công đào lấp mất khu vực thoát nước” - ông Đinh Văn Trinh cho hay.
Ngoài ra, theo BQL, tại cảng cá Cửa Việt, số lượng lớn tàu cá không cập cảng chỉ định để bốc dỡ hàng hóa thủy sản theo quy định mà cập cảng, bốc dỡ hàng hóa tại các cảng cá, bến cá tự phát. Điều này gây khó khăn cho công tác kiểm soát tàu cá, giám sát sản lượng và thực hiện công tác IUU (chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định).
Nhiều nỗi lo
Theo báo cáo của BQL cảng cá Quảng Trị, hiện nhà thầu đã ngừng thi công. Toàn bộ bến bãi, khu vực tập kết hàng thủy sản bị ngập nước, ứ đọng, gây ô nhiễm. Dù dự kiến hoàn thành cuối tháng 6/2022 nhưng đến giờ này, công trình vẫn ngổn ngang.
Chủ cơ sở nước đá Đinh Văn Trinh tính toán, với tình hình hiện giờ, nếu tiếp tục bám trụ, cơ sở có nguy cơ thua lỗ bởi một năm ông thuê mặt bằng tại cảng với khoảng 70 triệu đồng/năm. “Nếu cứ thi công kéo dài, tàu thuyền ngại cập cảng thế này thì BQL cảng cá phải có biện pháp giảm chi phí cho thuê. Chứ tình hình này chúng tôi hoạt động quá khó khăn” - ông Trinh phân vân. Không chỉ những hộ kinh doanh, chính ngay BQL cảng cá cửa Việt cũng lo lắng khi dự án chậm trễ.
“Việc thực hiện dự án nâng cấp, mở rộng cảng cá Cửa Việt diễn ra với tiến độ rất chậm. Nhiều công trình dở dang gây ảnh hưởng, khó khăn đến hoạt động tại cảng cá, ảnh hưởng đến việc thực hiện công tác IUU, chất lượng thủy sản, vệ sinh an toàn thực phẩm và công tác bảo vệ môi trường” - ông Lê Văn Sơn nhấn mạnh.
Trong khi đó, trao đổi với PV, ông Nguyễn Thanh Bình - Giám đốc BQL dự án đầu tư xây dựng nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị cho biết, Dự án nâng cấp, mở rộng cảng cá Cửa Việt chậm tiến độ thi công là do giải phóng mặt bằng. “Hiện dự án đã điều chỉnh tiến độ hoàn thành vào cuối năm 2023, nhưng cũng có thể kéo dài” - ông Nguyễn Thanh Bình nói.
Thế nên, để đảm bảo an toàn cho tàu thuyền, sớm ổn định hoạt động sản xuất của các hộ kinh doanh, tỉnh Quảng Trị cần có những giải pháp cụ thể đẩy nhanh tiến độ thi công cảng cá Cửa Việt. Từ đó, sớm góp phần khắc phục tháo gỡ “thẻ vàng” của Ủy ban Châu Âu (EC) vào cuối năm 2022.
