Thế giới tuần qua: NATO xóa bỏ được mối lo chia rẽ sau Thượng đỉnh

Ngày 13/7, Hội nghị thượng đỉnh NATO kết thúc sau hai ngày họp tại Brussels, Bỉ. Hội nghị đã xóa bỏ được mối lo chia rẽ trong liên minh quân sự này.

Với những chỉ trích mạnh mẽ của Tổng thống Mỹ Donald Trump nhằm vào các đồng minh trước và ngay trong ngày họp đầu tiên, khiến dư luận lo ngại Hội nghị thượng đỉnh diễn ra 2 năm 1 lần này sẽ không đạt được tuyên bố chung. Tuy nhiên, với tuyên bố khẳng định cam kết mạnh mẽ của Mỹ với NATO sau Hội nghị, cho thấy các nước đã vượt qua được mối bất hòa gay gắt trong các vấn đề quan trọng như chia sẻ gánh nặng và tăng chi tiêu quốc phòng.

Hội nghị thượng đỉnh NATO diễn ra đúng như lo ngại của dư luận trước đó về các cuộc đối thoại căng thẳng và chia rẽ giữa các nước thành viên. Ngay ngày họp đầu tiên, Tổng thống Donald Trump đã không ngần ngại có những chỉ trích mạnh mẽ nhằm vào các nước đồng minh, trong đó có quốc gia đầu tàu châu Âu là Đức.

Tổng thống Mỹ luôn yêu cầu một sự nỗ lực hơn nữa từ phía các đồng minh, cũng như đòi hỏi họ tôn trọng cam kết đưa ra năm 2014 là dành 2% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cho chi tiêu quốc phòng vào năm 2024. Việc 15 nước thành viên trong đó có Đức, Canada, Italy, Bỉ, Tây Ban Nha dành dưới 1,4% chi tiêu cho quốc phòng vào năm 2018, có nghĩa nhiều khả năng họ khó đạt mức 2% vào năm 2024 theo như cam kết, đã gây bất bình cho Tổng thống Mỹ.

Sự phản pháo của Đức cùng một số nước thành viên châu Âu trước những chỉ trích của Mỹ đã phủ bóng đen lên ngày họp đầu tiên, khiến dư luận bắt đầu lo ngại Hội nghị thượng đỉnh diễn ra lần đầu tiên tại trụ sở mới của NATO sẽ thất bại trong sự chia rẽ khi không đưa ra 1 tuyên bố chung nào, thậm chí có nguy cơ Mỹ có thể rút khỏi NATO.

Tuy vậy, kết thúc 2 ngày họp, cùng cam kết mạnh mẽ với NATO, Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng có những tuyên bố khá dịu giọng, khi đánh giá cao những tiến bộ lớn của các nước thành viên NATO dành cho chi tiêu quốc phòng thời gian qua.

Tại hội nghị lần này, ít nhất Tổng thống Mỹ đã nhận được cam kết của các nước thành viên NATO về chi tiêu quốc phòng, theo đó 28 quốc gia đồng minh còn lại đã nhất trí tăng ngân sách quốc phòng nhanh hơn để đáp ứng mục tiêu của NATO là tương đương 2% GDP "trong vài năm tới".

Bên cạnh vấn đề chi tiêu quốc phòng, Tuyên bố chung của hội nghị cũng nhất trí một số vấn đề quan trọng khác như mở rộng hỗ trợ tài chính cho quân đội Afghanistan đến năm 2024, ủng hộ nỗ lực thúc đẩy hòa bình Ukraine do Bộ tứ Normandy dẫn dắt, "mở cửa" cho Macedonia khởi động các cuộc đàm phán về tư cách thành viên…

Như vậy, nỗi lo về một hội nghị đổ vỡ ngay tại lần họp lần đầu tiên tại trụ sở mới của NATO không diễn ra, mặc dù Tổng thống Donald Trump tiếp tục đặt ra một mục tiêu khó thực hiện hơn khi đề xuất các nước thành viên NATO phải tiến tới dành 4% GDP  cho quốc phòng.

Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg cho rằng, các nước thành viên NATO đã thống nhất được các vấn đề mấu chốt là tăng cường sự thích ứng của tổ chức, chống khủng bố và chia sẻ tài chính cân bằng hơn. Trong khi Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho rằng, NATO đã "mạnh hơn" sau hội nghị thượng đỉnh căng thẳng và các cuộc thảo luận diễn ra "có chừng mực và trên tinh thần tôn trọng".

Những tuyên bố khá “dịu giọng” của Tổng thống Donald Trump sau hội nghị một lần nữa cũng cho thấy, Mỹ không muốn đẩy căng thẳng tới mức có thể xóa sạch mối quan hệ giữa Mỹ với các đồng minh NATO - những quốc gia vẫn đang sát cánh cùng Mỹ trong các cuộc chiến tại Iraq hay Afghanistan, cũng như cuộc chiến chống khủng bố và đảm bảo an ninh toàn cầu.

Sau 17 ngày mắc kẹt trong hang ngập nước Tham Luang ở tỉnh Chiang Rai (Thái Lan), thành viên cuối cùng trong đội bóng thiếu niên Lợn hoang và huấn luyện viên đã được giải cứu an toàn. Sự kiện đã diễn ra như một câu chuyện cổ tích có hậu giữa đời thường.

Đội ngũ đa quốc gia gồm hàng trăm nhân viên cứu hộ, thợ lặn, tình nguyện viên… đã cùng hết mình chạy đua với nước và thời gian cho chiến dịch giải cứu diễn ra trong 3 ngày để đưa các thành viên đội bóng và huấn luyện viên an toàn ra khỏi hang Tham Luang.

11 giờ ngày 8/7, chiến dịch giải cứu được khởi động. Mỗi cầu thủ nhí kèm mặt nạ lặn và bình khí được hai thợ lặn theo sát, dẫn đường qua khu vực địa hình khó khăn. Đến 7 giờ 55 phút tối cùng ngày 8/7, 4 thành viên đầu tiên của đội bóng Lợn hoang được đưa ra khỏi hang Tham Luang và chuyển đến bệnh viện địa phương. Chiến dịch giải cứu tạm dừng trong đêm 8/7 do nồng độ oxy trong hang thấp.

Đến ngày 9/7, thêm 4 cầu thủ của đội bóng thiếu niên được giải cứu khỏi hang Tham Luang. Ngay ngày hôm sau, vào 17 giờ 52 phút, 4 cầu thủ cuối cùng của đội bóng và huấn luyện viên được đưa ra khỏi hang Tham Luang.

Hiện tại tất cả các thành viên đội bóng thiếu niên và huấn luyện viên đã cùng đoàn tụ tại bệnh viện và trong quá trình hồi phục sức khỏe.

Cộng đồng trên toàn thế giới đã cùng hồi hộp dõi theo chặng đường giải cứu các em nhỏ trong hang Tham Luang. Tin tức chiến dịch giải cứu thành công đã trở thành niềm vui chung được lan tỏa. Lãnh đạo nhiều quốc gia trên thế giới đã gửi lời chúc mừng tới chính phủ Thái Lan.

Lực lượng SEAL Thái Lan đăng trên trang mạng xã hội Facebook: “Chúng tôi không chắc chắn liệu đây là một chuyện thần kỳ, khoa học hay là gì. Tất cả 13 thành viên đội bóng Lợn hoang đã được giải cứu khỏi hang”.

Chính phủ Thái Lan mở một cuộc họp báo trong đó thừa nhận: “Chúng tôi đã làm được điều mà nhiều người khác cho là bất khả thi”.

Trong thời điểm hiện tại, toàn bộ 13 thành viên đội bóng đang được điều trị tại bệnh viện thành phố Chiang Rai. Tất cả đều được trải qua việc chụp X quang, thử máu,… và đang được cách ly nhằm tránh lây nhiễm vi khuẩn ra bên ngoài. Bên cạnh đó, do ở trong hang nhiều ngày, các em cũng phải đeo kính râm để giác mác có thời gian làm quen lại với ánh sáng bên ngoài.

Bộ trưởng Bộ Y tế Thái Lan Piyasakol Sakolsatayadorn ngày 14/7 cho biết các thành viên đội bóng thiếu niên sẽ xuất viện trong tuần tới.

Ngày 13/7, người phát ngôn của Chính phủ Nhật Bản, ông Yoshihide Suga cho biết số người thiệt mạng trong đợt lũ lụt và sạt lở đất ở miền Tây nước này trong những ngày qua đã lên tới 204 người và vẫn còn 28 người mất tích.

Theo hãng thông tấn Kyodo, một tuần sau khi mưa lớn bắt đầu trút xuống miền Tây Nhật Bản ngày 5/7 vừa qua, gần 5.800 người phải sơn tán tránh lũ lụt và lở đất đối mặt với những nguy cơ cao đối với sức khỏe trong thời tiết nắng nóng và các điều kiện vệ sinh không đảm bảo.

Tính đến sáng 13/7, it nhất 619 tòa nhà đã bị phá hủy do lở đất, khoảng 207.000 hộ gia đình vẫn bị cắt nước. Trong khi đó, nhiệt độ đã tăng lên tới hơn 30 độ C tại nhiều khu vực ở vùng bị ảnh hưởng bởi đợt thiên tai này.

Thủ tướng Nhật Bản Shindo Abe ngày 13/7 đã dự cuộc họp lần thứ năm của các lực lượng cứu hộ khẩn cấp, trong đó ông Abe cam kết chính phủ sẽ hỗ trợ thêm khoảng 35 tỷ yen (khoảng 311 triệu USD) cho 58 khu vực bị ảnh hưởng do đợt thiên tai này.

Ngoài ra, chính phủ có kế hoạch xác định đợt mưa lớn gây lũ lụt và lở đất này là "thảm họa cực kỳ nghiêm trọng." Theo đó, các chính quyền dịa phương ở những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề sẽ được nhận trợ cấp nhiều hơn để tái thiết và khắc phục hậu quả.

Trước đó, Thủ tướng Abe ngày 11/7 vừa qua đã đi thị sát tỉnh Okayama, một trong những khu vực chịu ảnh hưởng mưa lũ nghiêm trọng nhất, sau khi ông hủy chuyến công du Trung Đông và châu Âu theo kế hoạch diễn ra từ ngày 11-18/7 tới để ở lại trong nước trực tiếp chỉ đạo và giám sát công tác cứu trợ người dân vùng thiên tai.

Tại Okayama, Thủ tướng Abe đã chỉ thị chính quyền địa phương dốc toàn lực để tìm kiếm và cứu hộ các nạn nhân, đồng thời cam kết chính phủ sẽ hỗ trợ tối đa những vùng đang bị thiên tai hoành hành nhằm sớm ổn định cuộc sống cho người dân.

Chính phủ Nhật Bản cho biết khoảng 73.000 nhân viên cứu hộ cùng 5.500 tình nguyện viên đang nỗ lực hết sức tiến hành các hoạt động cứu hộ, đặc biệt là tìm kiếm những người mất tích với ưu tiên cao nhất là bảo đảm an toàn tính mạng cho những người mất tích.

Mưa lớn trút xuống các khu vực miền Tây Nhật Bản từ ngày 5/7 vừa qua. Các khu vực chịu thiệt hại nặng nề nhất là 3 tỉnh Hiroshima, Ehime và Okayama. 

Chính quyền Mỹ đã bất ngờ công bố danh sách hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc trị giá đến 200 tỷ USD sẽ bị áp thuế nhập khẩu 10%.

Ngày 10/7, chính quyền Tổng thống Donald Trump đã công bố danh sách hàng hóa Trung Quốc trị giá 200 tỷ USD để áp thuế nhập khẩu 10%, qua đó tiếp tục gia tăng căng thẳng thương mại với Trung Quốc.

Tuy nhiên trước khi các mức thuế mới có hiệu lực, quyết định này phải trải qua một quá trình đánh giá kéo dài 2 tháng để dư luận Mỹ có thể đưa ra những bình luận về vấn đề này.

Quyết định công bố danh sách các hàng hóa bổ sung của Trung Quốc phải chịu thuế của Mỹ được đưa ra sau khi hai bên không đạt được nhất trí về một giải pháp cho các tranh chấp thương mại hiện nay sau khi thương lượng.

“Do Trung Quốc đã có hành động đáp trả và không thay đổi quan điểm của mình, Tổng thống đã yêu cầu Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) bắt đầu quá trình áp đặt mức thuế 10% đối với khối lượng hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc có tổng trị giá 200 tỷ USD. Đây là bước đi hợp lý nhằm loại bỏ hoàn toàn những chính sách công nghiệp có hại của Trung Quốc”, ông Robert Lighthizer, Đại diện Thương mại của Mỹ cho biết.

Ông Lighthizer nói rằng chính quyền Mỹ đã thể hiện rất rõ với Trung Quốc về những mối quan tâm thương mại của họ, nhưng Trung Quốc không hề đáp ứng. “Trong 1 năm vừa qua, chính quyền Donald Trump kiên nhẫn kêu gọi Trung Quốc ngừng các hành vi không công bằng, mở cửa thị trường của mình, và tham gia cuộc cạnh tranh thị trường thực sự”, Đại diện Thương mại Lighthizer, cho biết trong một tuyên bố.

Các mặt hàng bị ảnh hưởng đều có liên quan đến chính sách Made in China 2025 mà Trung Quốc khởi xướng để đưa Trung Quốc trở thành quốc gia dẫn đầu về nền công nghiệp trên thế giới.

Danh sách các mặt hàng  bị áp thuế mới bao gồm hàng trăm sản phẩm thực phẩm cũng như thuốc lá, các loại hóa chất, than đá, thép và nhôm.

Quyết định này được đưa ra sau khi Tổng thống Trump đã cảnh báo trước đó rằng ông có thể triển khai hàng rào thuế quan lên ít nhất là 500 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc nếu Bắc Kinh thực hiện đáp trả lại hàng rào thuế quan 34 tỷ USD của Mỹ – vốn đã có hiệu lực từ ngày 6/7.

Trước đó, Mỹ và Trung Quốc đã khai hỏa “cuộc chiến thương mại lớn nhất trong lịch sử kinh tế” khi quyết định của Washington áp mức thuế mới 25% đối với 818 mặt hàng nhập khẩu trị giá 34 tỷ USD từ Trung Quốc, chủ yếu là máy móc, thiết bị điện tử và công nghệ cao, chính thức có hiệu lực từ ngày 6/7. Ngay sau đó, Trung Quốc cũng tuyên bố các biện pháp trả đũa nhằm vào Mỹ lập tức có hiệu lực.

Động thái mới được cho là sẽ làm cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới leo thang.