Theo đó, Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai được lấy ý kiến lần này sẽ thay thế Nghị định 102/2014/NĐ-CP của Chính phủ, gồm 4 chương, 44 điều, tăng 6 điều so với Nghị định 102, trong đó quy định cụ thể hơn một số hành vi, tăng mức xử phạt so với trước đây nhằm đảm bảo tính ngăn ngừa vi phạm, giúp đội ngũ thanh tra xử lý dễ dàng hơn các vi phạm.
Tại Hội nghị, đại diện các Sở TN&MT các tỉnh, thành phố cơ bản nhất trí với Dự thảo Nghị định và góp ý nhằm hoàn thiện Dự thảo. Góp ý vào hành vi vi phạm, Chánh Thanh tra Sở TN&MT TP Cần Thơ Vĩnh Đại Lợi cho rằng, quy định đối với hành vi hủy hoại đất trong đó có hình thức xử phạt và buộc phải khôi phục trong Dự thảo là rất khó thực hiện. Ví dụ như việc khai thác cát dẫn tới sạt lở đất nếu bắt buộc phải khôi phục thì khó thực hiện, do đó cần có có quy định thêm đối với việc không thể khôi phục với những trường hợp này.
Thời gian qua, tình trạng vị phạm hành chính về sử dụng đất đai có nhiều diễn biến phức tạp, một số quy định về xử phạt tại Nghị định cũ được đánh giá là còn nhẹ và gây khó khăn cho quá trình thực hiện. Về mức độ xử phạt, một số hành vi vi phạm có mức độ phạt còn thấp so với lợi ích của việc sử dụng đất do vi phạm đem lại nên chưa đủ sức răn đe, phòng ngừa hành vi vi phạm, cụ thể như: Tự ý chuyển mục đích sử dụng đất chỉ phạt từ 2 triệu đồng; lấn chiếm đất chỉ phạt từ 1 triệu; không đăng ký đất đai phạt từ 500 nghìn đồng.
Về thẩm quyền xử phạt, nhiều trường hợp thanh tra, kiểm tra phát hiện vi phạm nhưng không đủ thẩm quyền xử phạt hoặc được phạt tiền nhưng không đủ thẩm quyền áp dụng hình phạt bổ sung, nhất là hành vi buộc trả lại đất đã vi phạm, dẫn tới xử lý không triệt để, kéo dài, đùn đẩy trách nhiệm giữa các cấp.
Theo Phó Tổng cục trưởng Đào Trung Chính, việc xây dựng Dự thảo Nghị định phải đảm bảo sự nghiêm minh, nâng cao hiệu lực quản lý và Nhà nước. Do đó, phải rà soát không để chồng chéo với các quy định pháp luật hiện hành khác, xử lý sai phạm minh bạch, quy định rõ trách nhiệm các cấp, bộ ngành, nhất là trong việc sử dụng đất và đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn tại các địa phương.
