Quốc hội vừa giao Chính phủ thực hiện điều chỉnh mức lương cơ sở từ 1,49 triệu đồng/tháng lên 1,6 triệu đồng/tháng từ ngày 1/7/2020. Theo Bảo hiểm xã hội (BHXH) TP Hà Nội, việc tăng lương cơ sở sẽ có tác động trực tiếp tới nhiều khoản đóng - hưởng BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT).
Cụ thể: Sẽ tăng mức đóng BHXH bắt buộc. Theo quy định tại Điều 5 và Khoản 3 Điều 6 Quyết định 595/QĐ-BHXH quy định: Hàng tháng, người lao động trích 8% mức tiền lương tháng của mình để tham gia BHXH bắt buộc. Trường hợp nếu mức lương này cao hơn 20 lần mức lương cơ sở thì tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc bằng 20 lần mức lương cơ sở.
Như vậy, khi mức lương cơ sở được tăng lên 1,6 triệu đồng/tháng được áp dụng, số tiền đóng BHXH cũng tăng theo. Cụ thể: sau ngày 1/7/2020, mức trần tối đa đóng BHXH bắt buộc sẽ là: (20 x 1,6 triệu đồng = 32 triệu đồng). Mức tiền lương tối đa đóng BHXH bằng 32 triệu đồng và cao hơn 2,2 triệu đồng so với mức hiện hành (29,8 triệu đồng).
Lương tăng cũng đồng nghĩa với việc tăng mức đóng BHYT cho nhiều đối tượng. Tại điểm đ Khoản 1 Điều 7 và Khoản 2 Điều 1; Khoản 2, 3, 4 Điều 2 và Điều 3 Nghị định 146/2018/NĐ-CP quy định: Người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã; người đang hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng; người lao động nghỉ việc hưởng trợ cấp ốm đau; trẻ em dưới 6 tuổi, người có công với cách mạng; người thuộc hộ cận nghèo;... có mức đóng BHYT bằng 4,5% mức lương cơ sở. Như vậy, khi lương cơ sở tăng lên 1,6 triệu đồng/tháng, mức đóng của các đối tượng trên tăng lên 72.000 đồng/tháng (hiện nay là 67.050 đồng/tháng).
Với những người tham gia BHYT theo hộ gia đình, mức đóng cũng căn cứ vào mức lương cơ sở: Mức đóng BHYT theo hộ gia đình cho người thứ nhất là 4,5% mức lương cơ sở; người thứ 2, thứ 3, thứ 4 đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất; từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất. Theo đó, khi mức lương tăng, mức đóng cũng sẽ tăng tương ứng, tương đương mức đóng của người đầu tiên sẽ là 72.000 đồng/tháng (tăng 4.950 đồng/tháng so với mức hiện nay là 67.050 đồng/tháng). Theo đó, mức đóng BHYT của những người còn lại cũng tăng theo.
Tuy vậy, tăng lương cơ sở cũng đồng nghĩa với nhiều khoản trợ cấp khác về BHXH cũng tăng theo. Như mức lương hưu; trợ cấp BHXH và các khoản trợ cấp hàng tháng như: Trợ cấp dưỡng sức, phục hồi sức khoẻ sau ốm đau; trợ cấp một lần khi suy giảm khả năng lao động từ 5 - 31%; mức trợ cấp hàng tháng khi suy giảm khả năng lao động 31% trở lên; trợ cấp một lần khi chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp...
Theo Điểm d khoản 1 Điều 14 Nghị định 146/2018/NĐ-CP, người tham gia BHYT khi đi khám bệnh, chữa bệnh được Quỹ Bảo hiểm y tế thanh toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh ở mức 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh đối với trường hợp chi phí cho một lần khám bệnh, chữa bệnh nếu thấp hơn 15% mức lương cơ sở. Sau ngày 1/7/2020, mức hỗ trợ chi phí 100 % như nêu trên khi mức chi phí khám thấp hơn 240.000 đồng (1,6 triệu đồng x 15 % = 240.000 đồng).
Hoặc như mức trợ cấp một lần khi sinh con và trợ cấp dưỡng sức sau sinh cũng tăng lên tương ứng. Cụ thể, với mức lương cơ sở mới, tiền trợ cấp một lần khi sinh con sẽ tăng lên 3,2 triệu đồng (trước đây là 2,98 triệu đồng) và trợ cấp dưỡng sức sau sinh bằng 30% mức lương cơ sở, tương ứng với 480.000 đồng/ngày (trước đây là 447.000 đồng).
