Tăng cường khám sàng lọc sức khỏe tâm thần tại cộng đồng
Sáng 12/9, Bệnh viện Tâm thần Vĩnh Phúc tiếp tục tổ chức chương trình khám sàng lọc sức khỏe tâm thần cho người dân tại Trạm Y tế thị trấn Gia Khánh. Theo kế hoạch, sẽ triển khai khám tư vấn cho 100 trường hợp đăng ký khám sàng lọc, là các cư dân trên địa bàn thị trấn Gia Khánh nói riêng, và huyện Bình Xuyên nói chung.
Chương trình khám sàng lọc sức khỏe tâm thần tại cộng đồng năm 2023 trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc được triển khai theo Quyết định số 155/QĐ-TTg ngày 29/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ về việc Phê duyệt Kế hoạch quốc gia phòng, chống bệnh không lây nhiễm và rối loạn sức khỏe tâm thần giai đoạn 2022- 2025;
Thực hiện Kế hoạch số 126/KH-UBND ngày 17/4/2023 của UBND tỉnh Vĩnh Phúc về việc thực hiện Chương trình Bảo vệ sức khỏe tâm thần (BV SKTT) tại cộng đồng giai đoạn 2023-2025 trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc; Quyết định số 689/QĐ-SYT của Sở Y tế về thực hiện các chương trình BV SKTT tại cộng đồng cho Bệnh viện Tâm thần, các đơn vị trực thuộc và hỗ trợ công tác khám, chữa bệnh nội, ngoại trú của Bệnh viện Tâm thần.
Theo quan sát của PV báo Kinh tế & Đô thị, ngay từ sáng sớm, nhiều người dân địa phương đã tập trung tại Trạm Y tế thị trấn Gia Khánh để tham gia chương trình khám sàng lọc.
“Thời gian gần đây, tôi liên tục mắc chứng bệnh đau đầu, mất ngủ khiến sức khỏe giảm sút. Các con ở xa, mà chúng cũng có gia đình riêng, công việc bận rộn nên tôi chưa bố trí thời gian đến bệnh viện để khám bệnh được. Việc đoàn bác sĩ đến tận địa phương để khám sàng lọc đã khiến chúng tôi tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại. Sau khi khám, tôi được bác sĩ tư vấn rõ ràng về bệnh tình, hướng dẫn tôi có chế độ làm việc, nghỉ ngơi kết hợp tập thể dục phù hợp để nâng cao sức khỏe. Tôi mong rằng chương này sẽ được triển khai rộng rãi hơn, để giúp đỡ người dân trong tỉnh.” – bà Nguyễn Thị Minh, cư dân tổ dân phố Xóm Mới, thị trấn Gia Khánh cho biết.
Trao đổi với PV, bác sĩ Nguyễn Thị Phong Lan, Trạm trưởng Trạm Y tế thị trấn Gia Khánh chia sẻ, đối tượng tham gia khám sàng lọc chủ yếu là những người cao tuổi, và có cả nhiều người ở độ tuổi vẫn còn trẻ khỏe, chỉ mới trên dưới 40 tuổi. Nhiều người trong số họ đang gặp những dấu hiệu bất thường về sức khỏe như đau đầu, mất ngủ, thậm chí co giật… kéo dài, nên đã đăng ký tham gia khám sàng lọc để mong tình hình sức khỏe được cải thiện.
“Các bác sĩ làm nhiệm vụ khám sàng lọc sẽ tiến hành điều tra về tiền sử bệnh của người đăng ký thăm khám, thông tin về người thân trong gia đình có ai mắc các chứng rối loạn tâm thần hay không? Qua thăm khám trực tiếp, sẽ phát hiện các biểu hiện mà đối tượng gặp phải xuất phát từ đâu, nếu là biểu hiện của các thể bệnh rối loạn tâm thần, thì sẽ tư vấn để bệnh nhân có hướng điều trị đúng đắn, hiệu quả, bảo vệ sức khỏe cho họ.” – bác sĩ Nguyễn Thị Phong Lan nói.
Nhân rộng chương trình mang ý nghĩa nhân sinh xã hội lớn
Thống kê của Bệnh viện Tâm thần tỉnh Vĩnh Phúc cho biết, những năm gần đây số lượng mắc bệnh tâm thần có xu hướng tăng cao, đặc biệt là các rối nhiễu tâm trí và các sang chấn tâm lý ở tuổi trẻ.
Tính đến tháng 12/2022 trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc, số bệnh nhân tâm thần đang quản lý tại cộng đồng là 4.334 bệnh nhân. Trong đó: 1.251 bệnh nhân tâm thần phân liệt, 1.667 bệnh nhân động kinh, 74 bệnh nhân trầm cảm, bệnh nhân chẩn đoán khác 1.342 bệnh nhân.
Đặc biệt thời gian gần đây Bệnh viện Tâm thần Vĩnh Phúc ghi nhận có sự gia tăng đáng kể của bệnh nhân trầm cảm trẻ tuổi, các sang chấn tâm lý lứa tuổi thanh thiếu niên, trầm cảm ở phụ nữ có thai và nuôi con nhỏ đang có xu hướng tăng, trong số đó có cả học sinh, sinh viên.
Khảo sát của Bệnh viện tâm thần Vĩnh Phúc tại 9 trường THPT trên địa bàn TP Vĩnh Yên, huyện Tam Dương, Bình Xuyên trong các năm 2018, 2019, 2020 với tổng số 5.308 học sinh, kết quả có 5,8% học sinh được khảo sát có nguy cơ của rối loạn trầm cảm.
Trao đổi với PV báo Kinh tế & Đô thị, về công tác triển khai các nội dung của chương trình bảo vệ sức khỏe tâm thần tại cộng đồng năm 2023. Bác sĩ Nguyễn Hoài Nam, Giám đốc Bệnh viện Tâm thần Vĩnh Phúc cũng cho biết: Đơn vị đã triển khai khám sàng lọc sức khỏe tâm thần cho người dân ở 45 xã trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc.
“Mặc dù đây là công tác mới được triển khai nhưng cũng đã đạt được những thành quả nhất định. Đến nay, sau 2 tháng thực hiện khám, sàng lọc, tư vấn sức khỏe trên địa bàn 15 xã của 3 huyện (Vĩnh Tường, Tam Dương, Lập Thạch), đã có 7.168 lượt người khám sàng lọc. Trong đó, có 643 trường hợp được phát hiện có các vấn đề về sức khỏe tâm thần liên quan đến các bệnh: rối loạn giấc ngủ; động kinh; trầm cảm; chậm phát triển tâm thần; rối loạn lo âu; rối loạn tâm thần do rượu...” – bác sĩ Nguyễn Hoài Nam cho biết.
Các bác sĩ đã tư vấn những trường hợp mới mắc bệnh đến điều trị tại Bệnh viện Tâm thần Vĩnh Phúc để được tiếp cận các điều trị sớm và chuyên sâu. Đoàn khám sàng lọc cũng tư vấn sức khỏe, hướng dẫn gia đình người bệnh cách chăm sóc, phục hồi chức năng cho người bệnh tại gia đình. Cách phát hiện các dấu hiệu rối loạn tâm thần sớm, nhằm đưa đi khám, điều trị kịp thời tránh bệnh diễn biến nặng, tránh những hậu quả do người rối loạn tâm thần gây ra.
Theo lãnh đạo Bệnh viện Tâm Thần Vĩnh Phúc, chương trình khám sàng lọc rối loạn tâm thần được triển khai tại cộng đồng, mang tính an sinh xã hội lớn. Người dân phấn khởi khi được khám miễn phí, được tư vấn nâng cao nhận thức về bệnh, phục hồi chức năng ngay tại gia đình và tuyến y tế cơ sở, ít tốn kém chi phí đi lại.
Qua các buổi gặp, tiếp xúc với chính quyền địa phương tại một số xã, thị trấn tổ chức sàng lọc, cấp chính quyền cũng rất quan tâm, đánh giá cao tầm quan trọng của chương trình sàng lọc SKTT trên địa bàn cơ sở. Nhận thấy qua chương trình sàng lọc sẽ từng bước nâng cao nhận thức của người dân về sức khỏe tâm thần, đẩy lùi quan niệm mê tín dị đoan về bệnh tâm thần.
