Adam Sitkoff - Giám đốc điều hành Hiệp hội Thương mại Hoa Kỳ (AmCham) tại Hà Nội chia sẻ với phóng viên báo Kinh tế & Đô thị kỳ vọng về mối quan hệ hợp tác ngày càng phát triển giữa Hoa Kỳ và Việt Nam nhân chuyến thăm chính thức của Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden tới Việt Nam cuối tuần này.
Chuyến thăm sắp tới của Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden tới Việt Nam được mong đợi sẽ làm sâu sắc hơn mối quan hệ Việt - Mỹ trong nhiều năm tới. Ông có thể chia sẻ những kỳ vọng từ chuyến thăm này?
Trong chuyến thăm sắp tới của Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đến Việt Nam, chúng tôi kỳ vọng sẽ có những thoả thuận đạt được liên quan đến một số giao dịch thương mại và dự án đầu tư từ Hoa Kỳ - hiện đang tạm dừng. Các công ty và nhà đầu tư Hoa Kỳ mang đến những sản phẩm chất lượng cao và công nghệ tiên tiến, dịch vụ và phương thức kinh doanh hiện đại tới Việt Nam. Chúng ta cũng có cùng một lợi ích trong việc phát triển một lực lượng lao động cạnh tranh toàn cầu, tạo ra việc làm có chất lượng và đầu tư nâng cấp nguồn lực lao động Việt Nam.
Các nhà đầu tư nước ngoài chất lượng cao không chỉ giúp phát triển nền kinh tế Việt Nam, mà còn toàn bộ hệ sinh thái của các công ty và doanh nhân nơi đây. Tôi chắc chắn nhiều doanh nghiệp Hoa Kỳ đang cân nhắc mở rộng hoạt động kinh doanh tại Việt Nam.
Nhìn lại 10 năm quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam – Hoa Kỳ, ông đánh giá thế nào về mối quan hệ giữa hai nước trên tất cả các lĩnh vực?
Các công ty và nhà đầu tư Hoa Kỳ hiện đang hoạt động trong hầu hết mọi lĩnh vực của nền kinh tế, giúp Việt Nam hội nhập và tạo ra việc làm chất lượng, hướng đến một nền sản xuất, an toàn và xanh hơn.
Thương mại là nền tảng của mối quan hệ song phương và đã có những thay đổi lớn trong vài thập kỷ qua. Năm 1995, thương mại song phương hai nước chỉ đạt 451 triệu USD. Đến năm ngoái, con số này đã vượt qua con số 123 tỷ USD, trong đó các công ty Hoa Kỳ đã đóng góp đáng kể vào sự chuyển đổi và tăng trưởng kinh tế của Việt Nam.
Hiện nay, AmCham đại diện cho hơn 650 công ty và 2.500 cá nhân đang hoạt động kinh doanh trên khắp Việt Nam, chiếm hàng tỷ USD đầu tư nước ngoài, tạo việc làm trực tiếp cho hàng chục người và hàng trăm nghìn công việc gián tiếp khác, đóng góp quan trọng vào xuất khẩu và thuế của Việt Nam.
Hoa Kỳ là một trong những nhà đầu tư nước ngoài hàng đầu tại Việt Nam, với các công ty đầu tư vào lĩnh vực sản xuất và hạ tầng, cung cấp hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng, nông nghiệp và công nghiệp chất lượng cao. Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam và Việt Nam hiện là một trong 10 đối tác thương mại lớn nhất của Hoa Kỳ.
Bên cạnh đó, mối liên kết văn hóa giữa hai nước có ý nghĩa quan trọng. Hoa Kỳ có số lượng người Việt Nam sinh sống đông nhất ngoài lãnh thổ Việt Nam và người Mỹ gốc Việt đang đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của Việt Nam. Các dự án đầu tư, khởi nghiệp và tài năng của họ đã góp phần đáng kể vào sự tăng trưởng kinh tế ấn tượng của đất nước các bạn.
Năm 1995, chỉ có 60.000 người từ Hoa Kỳ đến Việt Nam. Con số này đã tăng lên gần 700.000 lượt khách mỗi năm trước dịch bệnh.
Chuyến bay thẳng của Vietnam Airlines đến San Francisco đã tạo điều kiện thuận lợi đi lại giữa hai quốc gia, giúp thu hút được nhiều khách du lịch hơn. Ngoài ra, khoảng 30.000 thanh niên Việt Nam đang học tập tại Hoa Kỳ, nơi họ đang thu được những kỹ năng và kiến thức cần thiết.
Với nỗ lực thúc đẩy quan hệ toàn diện giữa hai nước, ông có thể chia sẻ góc nhìn của mình về một Việt Nam trong tương lai và mối quan hệ giữa Việt Nam - Hoa Kỳ?
Việt Nam đang gia tăng sự hấp dẫn như một điểm đến thu hút đầu tư từ Hoa Kỳ.
Tôi tin rằng yếu tố quan trọng nhất để tạo một môi trường đầu tư thuận lợi và hấp dẫn chính là một môi trường với các quy định công bằng, có thể dự đoán được và tinh gọn, tôn trọng sự đổi mới - không chỉ để thu hút đầu tư mới, mà còn để duy trì và phát triển đầu tư hiện có. Rõ ràng về việc các nhà đầu tư hiện tại mở rộng quy mô hoạt động chính là cách quảng bá tốt nhất để thu hút đầu tư mới vào Việt Nam.
AmCham coi trọng việc tương tác với chính phủ bởi chúng tôi tin rằng các cuộc đối thoại tích cực giữa chính phủ và khu vực tư nhân sẽ giúp đạt được những kết quả tối ưu trong việc đưa ra các quyết định hiệu quả về chính sách công. Chúng tôi đánh giá cao những nỗ lực của Việt Nam trong việc tinh giản thủ tục hành chính nhằm cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.
Các yêu cầu về giấy phép làm việc cho người nước ngoài vẫn còn chưa rõ ràng là một ví dụ. Chúng tôi cho rằng chính phủ cần làm rõ các yếu tố này bởi nếu không có thể là trở ngại cho việc triển khai hiệu quả hoạt động đầu tư nước ngoài và cần tránh những gánh nặng hành chính tăng thêm trong các dự thảo luật và các quy định.
Hai bên sẽ có nhiều ưu tiên chung trong việc phát triển quan hệ hợp tác như lĩnh vực kinh tế xanh và kinh tế số? Quan điểm của ông là gì?
Đối với nhiều nhà sản xuất Hoa Kỳ chọn Việt Nam là điểm đến đầu tư, việc tiếp cận nguồn năng lượng tái tạo một cách dễ dàng là rất quan trọng. Mọi kế hoạch mở rộng các cơ sở hiện tại hoặc chuyển đổi nguồn cung cấp nên bao gồm các giải pháp năng lượng xanh. Để đạt được mục tiêu phát thải ròng carbon bằng 0 vào năm 2050, Việt Nam nên ưu tiên các nguồn năng lượng có giá cả phải chăng và mang tính bền vững. Quá trình này sẽ đòi hỏi hỗ trợ tài chính và kỹ thuật từ các nguồn bên ngoài - và các dự án cần phải thực tế và khả thi từ mặt tài chính.
Chúng tôi biết rằng các dự án lưới điện mới sẽ thu hút đầu tư và mở rộng khả năng nguồn năng lượng tái tạo của Việt Nam, cung cấp năng lượng an toàn và đáng tin cậy cho cả người dân và thương mại.
Về lĩnh vực kinh tế số, AmCham đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ Việt Nam hỗ trợ quá trình chuyển đổi thành một nền kinh tế số. Các thành viên của chúng tôi đang tích cực tham gia hỗ trợ tiến trình này, thông qua phối hợp với đối tác Việt Nam và các dự án riêng của họ.
Chúng tôi kêu gọi chính phủ tiếp cận một cách toàn diện và có cái nhìn toàn cầu trong việc xây dựng một khung pháp lý số. Dòng chảy dữ liệu tự do xuyên biên giới và quyền truy cập của người dùng Việt Nam vào các dịch vụ và bảo vệ dữ liệu tiêu chuẩn toàn cầu là rất quan trọng đối với quá trình chuyển đổi này.
Bên cạnh đó, chúng tôi khuyến khích chính phủ tiếp tục cải thiện phát triển cơ sở hạ tầng, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, cải cách giáo dục, chính sách về sức khỏe và phúc lợi, sự tin cậy về chính sách pháp lý và thuế, và tăng cường sự minh bạch tại Việt Nam.
Là đại diện cho các doanh nghiệp Hoa Kỳ tại Việt Nam, AmCham mong muốn hợp tác với chính phủ để vượt qua những thách thức này và cải thiện điều kiện kinh doanh nhằm tăng cường kinh tế tư nhân, đảm bảo sự phát triển kinh tế và xã hội bền vững và thúc đẩy sự thịnh vượng tại đây.
Bởi, những tiến bộ đạt được trong các lĩnh vực này không chỉ giúp thu hút nhiều vốn đầu tư nước ngoài hơn mà còn thúc đẩy đạt được ước vọng của Việt Nam nâng tầm nền kinh tế cạnh tranh cao hơn.
Xin cảm ơn ông đã trả lời phỏng vấn!
