Đẩy nhanh rà soát, lập danh sách vụ việc đông người, phức tạp
Thảo luận tại hội trường, đại biểu Phạm Thị Kiều (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Nông) nhận định, thực trạng cho thấy việc tiếp công dân, xử lý đơn thư của Đoàn đại biểu Quốc hội tại địa phương còn một phần mang tính chất hành chính, chỉ dừng lại ở việc chuyển đơn. Đối với một số đơn, thư hợp lệ bao gồm các bước nhận đơn, đọc đơn, chuyển đơn nhằm trả lời đơn là chủ yếu.
Đại biểu nêu rõ, nguyên nhân của thực trạng trên xuất phát từ nhiều khía cạnh. Theo đó, khi công dân nộp đơn thường cung cấp đầy đủ các hồ sơ, tài liệu có liên quan như hồ sơ về đất đai, đối với đơn có nội dung khác thường cung cấp không đầy đủ hồ sơ, tài liệu liên quan đến vụ việc. Do đó, Đoàn đại biểu Quốc hội không nắm bắt được hết nội dung nên không tránh khỏi có trường hợp chuyển đơn đến cơ quan không còn thẩm quyền giải quyết... Bên cạnh đó, chưa có hướng dẫn cụ thể về văn bản trả lời của các cơ quan, đơn vị, ngoại trừ các vụ việc liên quan đến giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư, đền bù phức tạp kéo dài...
Để nâng cao chất lượng công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư và giám sát việc giải quyết KNTC, đại biểu tại các địa phương cần có quy định thống nhất về phần mềm như đơn, thư KNTC riêng với hệ thống quản lý văn bản và điều hành để dễ tra cứu, theo dõi các vụ việc.
Đối với Trung ương, cần mở hệ thống phần mềm tập hợp, tổng hợp các vụ việc phức tạp, nổi cộm đã chấm dứt thụ lý để giảm tải lượng đơn của Đoàn đại biểu Quốc hội. Đồng thời đẩy nhanh việc rà soát, lập danh sách vụ việc đông người, phức tạp, kéo dài ở một số địa phương, hướng tới việc chủ động lập kế hoạch và tiến hành kiểm tra, rà soát để giải quyết dứt điểm tại địa phương.
Đánh giá rõ tình hình tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo
Đại biểu Điểu Huỳnh Sang (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Phước) cho biết, qua nghiên cứu bảo cáo cho thấy năm 2023, số lượng công dân đến các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội tăng 2.040 lượt người và 1.615 vụ việc, tăng 102 lượt đoàn đông người so với năm 2022. Số lượng công dân đến cơ quan hành chính Nhà nước KNTC, kiến nghị tăng 37,7%... Đại biểu đề nghị Báo cáo của Chính phủ cần đánh giá, làm rõ đặc điểm, tình hình tiếp công dân, giải quyết KNTC năm 2023, trong đó cần phải xác định rõ nguyên nhân của việc tăng mạnh số lượt, số người, số vụ và số đoàn đông người đến cơ quan hành chính Nhà nước KNTC, kiến nghị.
Đồng thời bổ sung đánh giá thực trạng và nguyên nhân của quá trình KNTC tăng nhiều về số đơn và số vụ việc; phân loại làm rõ hơn những vụ việc khiếu nại, tố cáo mới phát sinh và những vụ việc tồn đọng từ những năm trước, những vụ việc tồn đọng kéo dài nhiều năm… để có giải pháp và lộ trình xử lý cụ thể. Cùng đó, bổ sung đánh giá rõ hơn về kết quả thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và của Đoàn đại biểu Quốc hội chuyển đến các bộ, ngành và địa phương để xử lý.
Để nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết KNTC, đại biểu Cầm Thị Mẫn (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa) đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành trong khối nội chính, các địa phương tiếp tục xác định công tác tiếp công dân giải quyết KNTC là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu; chủ động nắm chắc tình hình, tập trung xử lý và kịp thời giải quyết các vụ việc, không để phát sinh vấn đề phức tạp về an ninh, chính trị và trật tự xã hội.
Nêu cao tinh thần trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan quản lý Nhà nước trong công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư KNTC của công dân, đặc biệt là trách nhiệm của cơ quan thanh tra các cấp trong công tác quản lý nhà nước về công tác tiếp công dân, giải quyết KNTC. Đồng thời, chủ động nắm chắc tình hình khiếu nại tố cáo tại các địa phương, đặc biệt là đối với những địa phương đang có; hoặc tiềm ẩn xảy ra các vụ việc đông người phức tạp để chủ động đôn đốc phối hợp giải quyết.
Đại biểu Cầm Thị Mẫn cũng đề nghị các cấp ủy Đảng, chính quyền các địa phương tăng cường phổ biến tuyên truyền giáo dục pháp luật đến toàn thể Nhân dân để mỗi người dân nắm bắt được các quy định của pháp luật, đặc biệt là chính sách pháp luật liên quan đến quyền lợi nghĩa vụ của công dân trong KNTC.