Đó là một nội dung đáng chú ý trong dự thảo lần 3 Nghị định quy định về khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung (gọi chung là cán bộ năng động, sáng tạo), do Bộ Nội vụ vừa có tờ trình gửi Chính phủ.
Dự thảo gồm 5 Chương, 27 Điều, trong đó quy định rõ đối tượng áp dụng là cán bộ, công chức, viên chức (CBCCVC) làm việc tại các cơ quan của Đảng, Nhà nước, MTTQ Việt Nam, tổ chức CT-XH từ T.Ư đến cấp xã; các đơn vị SNCL của Đảng, Nhà nước và lực lượng vũ trang; người giữ chức danh, chức vụ và người đại diện phần vốn nhà nước tại DN theo quy định của Chính phủ.
Về biện pháp bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dự thảo quy định cán bộ, cá nhân, tổ chức thực hiện đề xuất đổi mới, sáng tạo đã được cấp có thẩm quyền quyết định cho thực hiện nhưng không hoàn thành hoặc chỉ hoàn thành một phần mục tiêu đề ra hoặc gặp rủi ro, xảy ra thiệt hại thì được miễn xử lý trách nhiệm hình sự, xử lý kỷ luật và trách nhiệm hoàn trả NSNN khi thuộc một trong 8 trường hợp.
Cụ thể, đề xuất được thực hiện theo đúng trình tự, thủ tục đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt; thực hiện đề xuất để giải quyết vấn đề khẩn cấp, cấp bách hoặc đề xuất đang trong quá trình thực hiện gặp sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan theo quy định của Bộ luật Dân sự; bị cản trở, gây khó khăn trong quá trình thực hiện đề xuất; đã báo cáo cấp có thẩm quyền về việc chấm dứt thực hiện đề xuất khi thấy có rủi ro, thiệt hại xảy ra hoặc có khả năng xảy ra thiệt hại. Ngoài ra, trường hợp được miễn xử lý khi cán bộ phải chấp hành quyết định của cấp trên sau khi đã báo cáo, đề xuất cấp có thẩm quyền về việc chấm dứt thực hiện đề xuất nhưng cấp có thẩm quyền vẫn quyết định tiếp tục thực hiện đề xuất; phải chấm dứt ngay việc thực hiện đề xuất khi có yêu cầu của cấp có thẩm quyền; được cơ quan có thẩm quyền xác nhận tình trạng mất năng lực hành vi dân sự khi thực hiện đề xuất đã được phê duyệt; cán bộ thực hiện đề xuất đã qua đời.
Song song đó, dự thảo quy định biện pháp bảo vệ đối với cơ quan, người có thẩm quyền quyết định cho phép thực hiện đề xuất đổi mới, sáng tạo được miễn hoặc giảm nhẹ trách nhiệm nếu đề xuất đó được phê duyệt thuộc các trường hợp theo quy định. Cán bộ thực hiện đề xuất được miễn, giảm trách nhiệm thuộc trường hợp xử lý kỷ luật khiển trách, cảnh cáo, trách nhiệm hoàn trả NSNN thì không được xem là tiêu chí trong đánh giá, xếp loại chất lượng hàng năm, quy hoạch, bổ nhiệm, đào tạo, bồi dưỡng.
Dự thảo cũng quy định rõ cán bộ có đề xuất được phê duyệt và triển khai thực hiện tạo sự chuyển biến tích cực, mang lại giá trị, hiệu quả thiết thực được khuyến khích bằng nhiều hình thức. Trong đó được tuyên dương, biểu dương trước tập thể cơ quan, đơn vị và được khen thưởng vượt cấp, vượt bậc, đột xuất mà không phụ thuộc trình tự, thời gian, các tiêu chí của hình thức khen thưởng theo quy định đối với những đề xuất được thực hiện thành công. Được xếp loại hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong đánh giá xếp loại chất lượng hàng năm; ưu tiên đào tạo, bồi dưỡng; được nâng bậc lương trước thời hạn 12 tháng, được ưu tiên quy hoạch, bổ nhiệm vào vị trí lãnh đạo, quản lý hoặc vị trí lãnh đạo, quản lý cao hơn…
Đối với thẩm quyền quy định về chính sách khuyến khích, biện pháp bảo vệ cán bộ và trách nhiệm của các cơ quan tòa án, viện kiểm sát, đại diện Bộ Nội vụ cho hay hiện đang có 2 ý kiến.
Một là, ý kiến đề xuất Quốc hội ban hành nghị quyết về khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo. Lý do là một số quy định của dự thảo Nghị định về khuyến khích, bảo vệ cán bộ về miễn, giảm trách nhiệm... hay trách nhiệm của một số cơ quan như tòa án, viện kiểm sát... vượt quá thẩm quyền của Chính phủ, nên cần được quy định, điều chỉnh bằng nghị quyết của Quốc hội. Đề xuất này theo Bộ Nội vụ, cũng phù hợp đề nghị của Quốc hội yêu cầu Chính phủ tham mưu, thể chế hóa thực hiện Kết luận số 14 của Bộ Chính trị nêu tại Nghị quyết số 75 năm 2022 về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV. Ý kiến thứ hai là đề nghị chỉ ban hành nghị quyết của Chính phủ về nội dung này.
Bộ Nội vụ đề xuất Chính phủ báo cáo Ban Cán sự Đảng Chính phủ xem xét trình cấp có thẩm quyền cho ý kiến trước khi ban hành Nghị quyết.
