Trong thời đại 4.0, báo chí luôn phải đi tiên phong, cập nhật nhanh, hiện đại và chuẩn xác các thông tin đến độc giả. Chính bởi thế, một nhà báo, phóng viên không chỉ cần thành thạo kỹ năng viết tin, bài, chụp ảnh mà còn phải biết quay video clip về cùng một sự kiện, bảo đảm rằng sản phẩm của mình có thể được sử dụng cho cả báo in, báo điện tử, báo hình và phát thanh.
Nhà báo cần phải biết sử dụng các thiết bị công nghệ thuần thục để nhanh chóng chuyển tác phẩm về tòa soạn và sau đó, đến bạn đọc dưới nhiều hình thức khác nhau. Cùng với đó, nhà báo cần phải biết những kỹ năng khác như tương tác mạng xã hội, lập trình… Vì thế, các nhà báo cần được học vấn đề này ở mức độ nhất định bởi việc tương tác với mạng xã hội là cần thiết để bài báo được lan tỏa rộng rãi.
Trong thời đại phát triển của xu thế cách mạng công nghiệp 4.0, thách thức song hành với yêu cầu đổi mới, nhưng cũng tạo cơ hội cho các nhà báo Việt Nam. Với sự thông minh của các thiết bị đeo tay, rất có thể trong tương lai gần, cách thức đọc sẽ không điều khiển bằng cách gõ mà bằng âm thanh, giọng nói. Bởi vậy, nhà báo hiện đại không chỉ cần luyện tay nghề, bản lĩnh mà phải rèn cả về công nghệ để đáp ứng với xu thế hội nhập.
Dẫu vậy, dù công nghệ có cao siêu đến đâu thì vai trò cốt lõi nhất vẫn là cái tâm của người làm báo. Dù ở thời đại nào, một nhà báo cũng cần có trách nhiệm với xã hội, không ngại khó, ngại khổ, ngại hiểm nguy, dấn thân và đi đến tận cùng vấn đề, để thông tin tới độc giả sự thật một cách đa chiều. Từ đó, tôn vinh cái hay, cái đẹp, đấu tranh đẩy lùi cái ác, cái xấu; góp phần xây dựng xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. (Hồng Hạnh)
Làm báo trong thời đại công nghệ hiện nay là thách thức lớn. Với các phóng viên, đó là cuộc đua về tốc độ thông tin, chất lượng tin bài, khía cạnh khai thác vấn đề... Còn với tòa soạn, cuộc đua đó còn khốc liệt hơn. Làm sao để thu hút, giữ chân độc giả?
Hiện nay, có lẽ đã qua cái thời báo chí thu hút người đọc bằng những tin bài câu view lộ liễu. Thực tế chứng minh, độc giả đã quá "bội thực" với những tin tức như vậy, đã đến lúc họ tìm về giá trị thực của thông tin. Trong bối cảnh đó, vai trò của biên tập viên trong quá trình tổng hợp và chắt lọc thông tin, đem đến cho độc giả những sản phẩm truyền thông chất lượng, làm tốt vai trò của "người gác cổng" là rất cần thiết.
Có một thực tế, vì theo đuổi tính thời sự, nhiều tờ báo coi nhẹ công tác biên tập, dẫn đến không tôn trọng tính khách quan của báo chí, đưa tin thiếu chiều sâu, nội dung hời hợt. Về lâu dài, cách làm trên sẽ khiến độc giả rời xa, giảm sút uy tín tờ báo.
Xu hướng của báo chí thế giới cho thấy, các nhà sản xuất tin tức không còn chạy đua tìm kiếm lượng truy cập hay số lượng người dùng, bởi những yếu tố trên không tỷ lệ thuận với nguồn thu, với danh tiếng của tờ báo. Theo các chuyên gia, báo chí hiện nay phải đạt được 3 yếu tố: Tập trung vào chất lượng cao; bảo vệ tác quyền và có giải pháp doanh thu từ bạn đọc. Trong đó, chất lượng thông tin là cách thức bền vững để giành lại niềm tin của độc giả, giúp cho tờ báo không chỉ tồn tại mà phát triển mạnh mẽ hơn. (Đức Thọ)
Sử dụng thành thạo các thiết bị thông minh
Ước mơ trở thành nhà báo đã được nhen nhóm trong tôi từ nhỏ. Trước muôn vàn ngã rẽ, tôi vẫn quyết định đi trên con đường dẫn đến với nghề này. Báo Kinh tế & Đô thị là nơi tôi chọn để khởi đầu những bước chân đầu tiên trên con đường sự nghiệp báo chí của mình. Tuy là phóng viên trẻ, song tôi đã được giao theo dõi thông tin từ UBND TP Hà Nội, có cơ hội để tiếp cận với những thông tin thời sự nóng hổi, để mau chóng bắt nhịp với nhịp sống Thủ đô.
Chỉ trong hơn một năm làm việc tại báo Kinh tế & Đô thị, nhờ có sự hướng dẫn, chỉ bảo tận tâm, tận tình của Ban Biên tập, lãnh đạo Ban Nội chính, các đồng nghiệp, mà tôi có thể cảm nhận được sự tiến bộ từng ngày của mình trong kiến thức, kỹ năng tác nghiệp báo chí.
Trước nhiều biến động của đời sống báo chí cũng như sự bùng nổ của mạng xã hội, sự phát triển của công nghệ thông tin đòi hỏi mỗi phóng viên phải nỗ lực đổi mới, sáng tạo không ngừng để ngày càng cho ra những sản phẩm báo chí chất lượng phục vụ công chúng, khẳng định vị trí của mình trong lòng bạn đọc Thủ đô.
Nếu những người làm báo không “đa phương tiện” thì rất khó có thể tồn tại trong thời đại 4.0. Vì thế, yêu cầu đặt ra đối với đội ngũ phóng viên trẻ là rất lớn. Nếu như ngày trước, “vũ khí sắc bén” của nhà báo là cây bút, trang giấy thì giờ đây chính là điện thoại thông minh, máy tính xách tay, thẻ nhớ wifi, máy ảnh kết nối mạng... để cập nhật tin tức nóng hổi từng phút trên báo mạng điện tử.
Nhà báo hiện đại không chỉ cần tác nghiệp thành thạo trên các thiết bị “thông minh” với các kỹ năng viết, chụp, quay video, dựng clip… mà còn cần phải biết tương tác với mạng xã hội. Chính bởi tính không kiểm soát được của các thông tin trên mạng xã hội và các phương tiện truyền thông mới nên đòi hỏi vai trò của báo chí càng cao. Không chỉ thẩm định thông tin, báo chí còn phải là câu trả lời cho các câu hỏi mà dư luận xã hội quan tâm. Và đây cũng chính là nhiệm vụ quan trọng nhất của báo chí. (Hồ Thủy Tiên)
