Giao Chính phủ áp dụng các biện pháp phòng, chống dịch: Ba chìa khóa để kiểm soát

Bộ trưởng Bộ tư pháp Lê Thành Long phát biểu tại phiên họp

Tại phiên thảo luận của Quốc hội chiều nay, 25/7, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long đã giải trình một số vấn đề liên quan đến tính pháp lý của các nội dung về phòng, chống dịch Covid-19 Chính phủ đề nghị Quốc hội đưa vào Nghị quyết Kỳ họp thứ Nhất, Quốc hội khoá XV.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết, thời gian qua, khi đại dịch Covid-19 bắt đầu, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn Hiến định và luật định, được sự đồng ý của cơ quan có thẩm quyền, đã thực hiện những giải pháp cấp bách, cần thiết để phòng chống dịch. Việc phòng, chống dịch đã đạt được kết quả tốt, được thế giới và trong nước đánh giá cao.

Thành công này là kết quả của 3 yếu tố. Thứ nhất là dịch còn ít, ở quy mô nhỏ. Thứ 2 là chúng ta có hệ thống chính trị vững mạnh, tổ chức thống nhất từ Trung ương tới địa phương dưới sự lãnh đạo của Đảng. Thứ 3 là nhân dân đồng thuận, chia sẻ, ủng hộ và tuyệt đối tuân thủ các chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước trong công cuộc phòng, chống dịch bệnh.

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long, yếu tố thứ nhất hiện đã có sự thay đổi, tình hình phức tạp, dịch bệnh lan nhanh, số người mắc Covid-19 gia tăng. Như vậy, cùng với 2 yếu tố vẫn còn nguyên giá trị nói trên, chúng ta phải có những thay đổi nhất định để đáp ứng với tình hình, đặc biệt là yếu tố thứ nhất.

“Do đó, Chính phủ trình Quốc hội xem xét, thông qua đề xuất một số biện pháp phòng, chống dịch Covid-19 để đưa vào Nghị quyết chung của kỳ họp như Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đã trình bày trước Quốc hội ngày 24/7. Đây là một giải pháp chưa có tiền lệ” - Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long nhấn mạnh.

Quang cảnh Kỳ họp

Bộ trưởng Bộ Tư pháp cũng cho biết, qua rà soát, các biện pháp và quy định về phòng, chống dịch bệnh đã có trong các luật hiện hành, đặc biệt là trong Luật Phòng chống bệnh truyền nhiễm, Pháp lệnh về tình trạng khẩn cấp cùng một số các quy định khác có liên quan trong lĩnh vực an ninh, trật tự, phòng chống thảm họa, thiên tai…

Tuy nhiên, cần có hành vi pháp lý ở mức cao hơn của Quốc hội, tiếp tục cho phép áp dụng các biện pháp này như trong trường hợp chúng ta đã ban bố tình trạng khẩn cấp về dịch bệnh. Một số biện pháp mới, chưa có quy định cụ thể chủ yếu liên quan đến ứng dụng các thành tựu mới của công nghệ thông tin.

Còn các biện pháp khác luật, dự thảo nghị quyết sẽ yêu cầu Chính phủ báo cáo Ủy ban thường vụ Quốc hội xem xét quyết định và báo cáo Quốc hội trong kỳ họp gần nhất. Đồng thời, Chính phủ đề nghị cho phép được linh hoạt áp dụng các văn bản thuộc thẩm quyền để đáp ứng kịp thời tình hình phòng, chống dịch bệnh.

“Nghị định, quyết định của Thủ tướng Chính phủ là đương nhiên, còn các hình thức văn bản khác bao gồm như Nghị quyết của Chính phủ hay chỉ thị, công điện của Thủ tướng Chính phủ. Đó là các nội dung được đưa vào trong nghị quyết” - Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho biết.

Ngoài ra, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long nêu 3 “chìa khóa” để kiểm soát việc thực hiện khi Quốc hội giao và ủy quyền cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ áp dụng một số biện pháp phòng, chống dịch.

Thứ nhất là phạm vi hẹp, chỉ áp dụng trong phòng, chống Covid-19, trong đó bao gồm một số biện pháp hành chính, kiểm soát dịch bệnh, các vấn đề liên quan đến mua và sản xuất vaccine, an sinh xã hội, một số vấn đề về tài chính, ngân sách, mua bán trang thiết bị… Thứ 2 là áp dụng trong một thời gian ngắn nhất định, dự kiến là đến hết ngày 31/12/2022 và thứ 3 có cơ chế giám sát trực tiếp của Ủy ban thường vụ QH và của nhân dân.

Về xây dựng và hoàn thiện thể chế, khắc phục những bất cập, hạn chế trong hệ thống pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho hay, cùng với việc tập trung chống dịch Covid-19, vấn đề xây dựng thể chế là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Chính phủ trước và sau khi kiện toàn.