Trong quá trình hoạt động, tại Oeanbank đã xảy ra nhiều vi phạm pháp luật nghiêm trọng trong việc cho vay, huy động tiền gửi, chi lãi suất vượt trần, chi lãi suất ngoài hợp đồng cho khách hàng gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng đối với ngân hàng và các cổ đông ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc thực hiện chính sách tiền tệ của Chính phủ.
Chi lãi ngoài gây thiệt hại hơn 1500 tỷ đồng
Về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”, theo cơ quan tố tụng, vào tháng 9/2010, Nguyễn Xuân Sơn được điều chuyển, bổ nhiệm làm Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN). Nguyễn Xuân Sơn giới thiệu Nguyễn Minh Thu vào vai trò Tổng Giám đốc Oceanbank đồng thời đề nghị Hà Văn Thắm giao cho Thu tiếp tục phụ trách công tác huy động vốn như Sơn làm trước đó.
Do nguồn vốn huy động của ngân hàng phụ thuộc phần lớn vào số dư tiền gửi của PVN, các Tổng công ty và công ty con thuộc Tập đoàn PVN nên Hà Văn Thắm đồng ý với đề nghị này và phân công Nguyễn Minh Thu phụ trách công tác huy động vốn, đồng thời thúc đẩy và phát triển khách hàng trong công tác huy động vốn.
Nguyễn Xuân Sơn đề nghị Thu tiếp tục trực tiếp làm việc với 3 khách hàng lớn Tổng Công ty Dầu khí Việt Nam (PVOIL), Công ty Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) và Liên doanh Dầu khí Vietsopetro (VSP)… đối với PVN, Thu được Nguyễn Xuân Sơn trao đổi là Sơn và Thắm đã làm việc trực tiếp với nhau.
Nguyễn Minh Thu còn trực tiếp phê duyệt, nhận và chi tiền lãi ngoài hơn 125, 6 tỷ đồng tiền gửi có kỳ hạn và không kỳ hạn cho các khách hàng. Bị cáo trực tiếp chi lãi nhận và chi lãi ngoài hơn 57,8 tỷ đồng cho Tổng Công ty Dầu khí Việt Nam (PVOIL), Công ty Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) và Liên doanh Dầu khí Vietsopetro (VSP)…
Hà Văn Thắm ra chủ trương về việc chi lãi suất ngoài hợp đồng cho các khách hàng trên toàn hệ thống Oceanbank như chi cho Tập đoàn PVN cũng như các Tổng công ty và công ty con thuộc PVN trong thời gian Nguyễn Xuân Sơn là TGĐ Ngân hàng Đại Dương. Theo chủ trương và sự chỉ đạo của Hà Văn Thắm về việc chi trả lãi ngoài huy động vốn cho khách hàng gửi tiền trên toàn hệ thống ngân hàng, Nguyễn Minh Thu, Lê Thị Thuy Thủy – Phó Tổng Giám đốc và Nguyễn Minh Phương – Phó Tổng Giám đốc đã chỉ đạo các lãnh đạo khối, ban nghiệp vụ thuộc hội sở Oceanbank thực hiện chi lãi ngoài hợp đồng huy động vốn, gây thiệt hại số tiền hơn 1.500 tỷ đồng, làm ảnh hưởng đến chủ trương điều hành thị trường tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước, ảnh hưởng đến việc thực hiện chính sách tiền tệ của Chính phủ.
Hành vi của Hà Văn Thắm và đồng phạm đã phạm tội “Cố ý làm trái quy định của Ngân hàng Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” theo quy định tại khoản 3, Điều 165 Bộ Luật hình sự.
Hơn 200 đối tượng “thoát tội”
Đáng chú ý, trong vụ án Hà Văn Thắm cùng đồng phạm, có hơn 220 đối tượng sẽ được miễn truy cứu trách nhiệm hình sự và yêu cầu xử lý nghiêm về hành chính và liên đới bồi thường một phần thiệt hại.
Theo cáo trạng ngoài các bị cáo bị truy tố, còn các đối tượng là Giám đốc Phòng giao dịch đã chi lãi ngoài, gây thiệt hại dưới 1 tỷ đồng; các Phó giám đốc, nhân viên các chi nhánh, phòng giao dịch đã chi lãi ngoài trái quy định, gây thiệt hại từ 100 triệu đồng trở lên; những cá nhân đã có hành vi tiếp nhận chủ trương chi trả lãi ngoài cho khách hàng gửi tiền từ Giám đốc chi nhánh, phòng giao dịch, sau đó trực tiếp hoặc chỉ đạo nhân viên thực hiện.
Các đối tượng kể trên có 6 người là Giám đốc Phòng giao dịch có hành vi chi lãi ngoài trái quy định gây thiệt hại từ 300 triệu đồng đến dưới 1 tỷ đồng/cá nhân.
Trong quá trình thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, những người nói trên đã thực hiện theo chỉ đạo của các Khối nghiệp vụ thuộc Hội sở Oceanbank, không hưởng lợi trực tiếp từ việc này, các đối tượng này đều có nhân thân tốt, đã thành khẩn khai nhận. Mặc dù không được hưởng lợi nhưng những người nói trên đã nộp tiền khắc phục hậu quả.
Cáo trạng xác định, có 17 đối tượng là Giám đốc các Phòng giao dịch có hành vi chi lãi ngoài trái quy định, gây thiệt hại từ 100 triệu đến dưới 300 triệu đồng/cá nhân… Có 204 phó giám đốc, nhân viên các chi nhánh, phòng giao dịch có hành vi chi lãi ngoài trái quy định gây thiệt hại trên 100 triệu đồng trở lên/cá nhân.
Tổng số 227 đối tượng trên đều có chung hành vi tiếp nhận chủ trương chi lãi ngoài cho khách hàng gửi tiền từ giám đốc chi nhánh, phòng giao dịch, sau đó trực tiếp hoặc chỉ đạo nhân viên thực hiện. Tuy nhiên sau khi phân tích, đánh giá về vai trò, vị trí, nhận thấy diện đối tượng này có số lượng lớn, những cá nhân này là cấp dưới, thực hiện chỉ đạo trực tiếp từ Giám đốc Chi nhánh, Phòng giao dịch, không phải từ Hà Văn Thắm, Nguyễn Thị Minh Thu hoặc lãnh đạo Hội sở Oceanbank.
Những sai phạm về chi tiền lãi ngoài hợp đồng thì 34 người chịu trách nhiệm chính là Giám đốc các Chi nhánh, Phòng giao dịch đã được khởi tố điều tra, nếu khởi tố, xử lý hình sự hết số các đối tượng nói trên sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thống của Ngân hàng Đại Dương trong giai đoạn tái cơ cấu theo chỉ đạo của Thủ tướng. Do vậy, đối với 227 đối tượng nêu trên, cơ quan điều tra Bộ Công an và VKSND Tối cao thống nhất không xem xét trách nhiệm hình sự mà yêu cầu xử lý nghiêm về hành chính và liên đới bồi thường một phần thiệt hại...