Khai mạc Diễn đàn kinh tế TP Hồ Chí Minh lần thứ 4 năm 2023

Phát triển nguồn lực, hạ tầng và hành vi “xanh”

Sáng 15/9, Diễn đàn kinh tế TP Hồ Chí Minh lần thứ 4 năm 2023 (HEF 2023) với chủ đề “Tăng trưởng xanh - Hành trình hướng tới giảm phát thải ròng bằng không” được khai mạc. Đây là diễn đàn thường niên được UBND TP Hồ Chí Minh tổ chức từ năm 2018.

Tham dự và phát biểu chỉ đạo HEF 2023, có Bí thư Trung ương Đảng - Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái; lãnh đạo Văn phòng Chính Phủ và các bộ, ngành.

Ngoài ra, còn có sự tham dự của Giám đốc điều hành tổ chức tiền tệ thế giới; đại diện Đại Sứ quán các nước tại Việt Nam; các tổ chức quốc tế; Chủ tịch UBND các tỉnh, thành trên cả nước; lãnh đạo một số TP lớn của các nước: Bỉ, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Canada; đại diện Bộ Thương mại Anh, các tỉnh của Nhật Bản, Hàn Quốc, Pháp, Ấn Độ; hơn 70 diễn giả là các nhà khoa học đến từ các quốc gia cùng hơn 1.200 đại biểu quốc tế và trong nước.

Phát biểu khai mạc HEF 2023, Ủy viên Bộ Chính trị - Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Nên chia sẻ, TP cùng nhiều đô thị khác trên thế giới đã chứng kiến những tác động của biến đổi khí hậu, cùng với những bất cập cần phải giải quyết, thúc giục chúng ta gắn kết chặt chẽ, hành động mạnh mẽ và hiệu quả hơn. Đó là phát triển nguồn lực xanh, xây dựng hạ tầng xanh, phát triển hành vi xanh, xác định ngành và lĩnh vực tiên phong. Sau diễn đàn này TP sẽ tiếp thu ý kiến, sớm bàn chuyện khung chiến lược và triển khai khung hành động với nhiệm vụ, thời gian cụ thể.

Diễn đàn kinh tế hôm nay là một trong những hành động nhằm hiện thực hóa các nội dung hợp tác của Việt Nam và Diễn đàn kinh tế Thế giới đã ký kết ngày 26/6/2023. Đồng thời, thảo luận về nội dung thành lập Trung tâm cách mạng công nghiệp lần thứ tư tại TP Hồ Chí Minh, nhằm tăng cường hợp tác với các trung tâm cách mạng công nghiệp lần thứ tư trên thế giới; hỗ trợ những giải pháp có tính đột phá của TP phù hợp với hướng quốc gia và xu hướng quốc tế. Huy động các nguồn lực đầu tư vào năng lượng tái tạo, giảm phát thải nhà kính, xây dựng hệ thống giao thông công cộng, giảm ô nhiễm không khí kết hợp đô thị hóa thông minh…

TP Hồ Chí Minh đang triển khai các giải pháp khuyến khích sáng tạo, thúc đẩy đổi mới và phát triển, tạo môi trường hoạt động thuận lợi để cộng đồng doanh nghiệp chung tay xây dựng hành trình tăng trưởng xanh, hành trình hướng tới giảm phát thải ròng bằng không. Chúng tôi luôn hoan nghênh các ý kiến đóng góp và mong được học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm gắn kết của mọi tổ chức, cá nhân vào hành trình đầy ý nghĩa này. Vì đó không chỉ tạo ra một giá trị cho riêng ai hay cho chúng ta, mà cùng nhau tạo ra một nền tảng tốt đẹp cho tương lai các thế hệ mai sau.   

Chủ đề của HEF 2023 thiết thực và ý nghĩa

Phát biểu chỉ đạo HEF 2023, Bí thư Trung ương Đảng - Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái khẳng định, chủ đề “Tăng trưởng xanh - Hành trình hướng tới giảm phát thải ròng bằng không” mà HEF 2023 chọn rất thiết thực và ý nghĩa, phù hợp với xu hướng phát triển bền vững hiện nay trên thế giới.

“Tôi tin rằng, diễn đàn quy tụ được các chuyên gia có uy tín trong và ngoài nước, sẽ mang lại những nhận thức mới, những giải pháp hay, những bài học kinh nghiệm quý có thể giúp TP Hồ Chí Minh trong việc triển khai hiệu quả chủ trương, chiến lược và chính sách của Đảng, Chính phủ về tăng trưởng xanh và phát triển bền vững. Thay mặt Thủ tướng Chính phủ, tôi đánh giá cao TP Hồ Chí Minh chọn chủ đề tăng trưởng xanh của diễn đàn năm nay”, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh.

Cũng theo Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, tăng trưởng xanh được hiểu như một mô hình phát triển nhằm đảm bảo hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế với bền vững về môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu, sử dụng hiệu quả tài nguyên, cân đối mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính phù hợp với quy mô của nền kinh tế, nhằm phát huy tính năng động sáng tạo của doanh nghiệp, gắn kết người dân và cộng đồng vào những hành động chung, hướng tới mục tiêu chất lượng cuộc sống ngày càng tốt hơn.  

Việt Nam ủng hộ và luôn đồng hành cùng Liên Hiệp quốc trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững; tại COP 26 Thủ tướng Chính phủ đã cam kết mạnh mẽ Việt Nam sẽ đạt phát thải ròng bằng không vào năm 2050. Chiến lược quốc gia và kế hoạch hành động về tăng trưởng xanh đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành với mục tiêu giảm phát thải, xanh hóa các lĩnh vực kinh tế và phát triển có tính bao trùm. Đề án phát triển kinh tế tuần hoàn cũng đã được phê duyệt.

“Tuy nhiên, để thực hiện được các cam kết quốc tế cũng như triển khai hiệu quả các chủ trương lớn về phát triển bền vững, chỉ có nỗ lực hay quyết tâm chính trị vẫn chưa đủ, mà cần sự thấu hiểu, ủng hộ và chung tay của người dân, sự sáng tạo và tham gia mạnh mẽ của cộng đồng doanh nghiệp và địa phương, tính đồng bộ và hiệu quả của chính sách, đồng thời còn cần huy động một nguồn lực to lớn từ xã hội và các nhà đầu tư, các tổ chức tài chính trong và ngoài nước”, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nói.  

Sau HEF 2023 cần có hành động cụ thể

Để HEF 2023 thực sự thành công, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đề nghị tập trung 3 vấn đề chính. Cụ thể, diễn đàn là cơ hội trao đổi, học hỏi cùng tiến tới nhận thức chung để hành động. Về kinh tế xanh, tăng trưởng xanh và kinh tế tuần hoàn, Việt Nam nói chung và TP Hồ Chí Minh nói riêng mới bắt đầu triển khai nên chưa có nhiều kinh nghiệm. Sự hiện diện của nhiều chuyên gia, nhà khoa học trong lĩnh vực phát triển bền vững; đại diện lãnh đạo địa phương một số quốc gia giàu kinh nghiệm như Bỉ, Đức, Anh, Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc…, đại diện lãnh đạo các tổ chức quốc tế lớn như WEF, UNDP, ADB…, các nhà quản trị từ các doanh nghiệp là cơ hội rất tốt để để các địa phương chia sẻ và học hỏi các bài học kinh nghiệm, các chính sách, mô hình tốt.

Thứ nhì, tận dụng tốt cơ hội kết nối và hợp tác. Chuyển đổi xanh, và tăng trưởng xanh tạo ra nhiều cơ hội kinh doanh mới nhưng cũng đòi hỏi nguồn lực lớn: Tài chính để các doanh nghiệp có thể đầu tư vào công nghệ xanh, hiệu quả, giảm thiểu chi phí sản xuất và xử lý chất thải; Nhân lực cả về kiến thức và kỹ năng, là yếu tố then chốt để doanh nghiệp có thể thực hiện được các ý tưởng và giải pháp về kinh tế xanh; Công nghệ là yếu tố quyết định để các doanh nghiệp có thể nâng cao hiệu quả sản xuất, tăng sức cạnh tranh, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

Các nguồn lực trên, đặc biệt cách thức để huy động được nguồn tài chính xanh, ngoài vai trò các ngân hàng rất cần sự tham gia và hợp tác chặt chẽ của các tổ chức tài chính quốc tế, với các cam kết hỗ trợ cho phát triển.

Thứ ba, các hoạt động tiếp nối sau diễn đàn, những hành động diễn ra trong thực tế tiếp theo mới quyết định sự thành công. Trong đó, hành động đòi hỏi một sự tương tác, phối hợp ở nhiều mức độ, cấp độ từ Trung ương đến địa phương, từ doanh nghiệp đến người dân.

“Trên tinh thần đó, tôi đề nghị các bộ, ngành liên quan, trong đó có Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài nguyên và Môi trường…, lắng nghe, trao đổi về các ý kiến từ các bài học kinh nghiệm, đề xuất của doanh nghiệp, đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện các chính sách hỗ trợ, các tiêu chí xanh, các mô hình thử nghiệm. Trong đó, với đặc thù về đô thị, quy mô dân số, tính năng động của nền kinh tế, TP Hồ Chí Minh là nơi thử nghiệm rất tốt các chính sách thúc đẩy kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, đặc biệt trong bối cảnh TP có Nghị quyết 98/2023/QH15 về thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù.