Nhiều quan điểm về bồi thường thiệt hại tinh thần cho người thân

Trong đó, vấn đề bồi thường hay không bồi thường thiệt hại về tinh thần cho người thân thích của người bị oan trong hoạt động tố tụng hình sự vẫn còn ý kiến khác nhau.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định phát biểu tại phiên họp. (Ảnh: dangcongsan,.vn)

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Khắc Định, việc bồi thường thiệt hại về tinh thần cho người thân thích của người bị oan trong hoạt động tố tụng hình sự, các đại biểu Quốc hội còn có 2 loại ý kiến. Thứ nhất là tán thành với quy định chỉ bồi thường thiệt hại về tinh thần cho người thân thích của người bị thiệt hại trong trường hợp người bị thiệt hại chết. Thứ hai, đề nghị bổ sung quy định bồi thường thiệt hại về tinh thần đối với người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất của người bị oan và mức bồi thường có thể bằng 1/2 hoặc 1/3 mức bồi thường cho bản thân người bị oan. Điều 27 của Dự luật quy định việc bồi thường thiệt hại về tinh thần cho người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất của người bị thiệt hại giới hạn chỉ trong trường hợp người đó đã chết. Về bản chất, đây là khoản tiền bồi thường cho người bị oan nhưng do người đó đã chết nên những người thừa kế được hưởng.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long lại cho rằng, Dự luật quy định bồi thường cho người thân thích của người bị oan là không phù hợp với quy định về bồi thường trực tiếp cho người bị hại trong Bộ luật Dân sự năm 2015. Do vậy, đề nghị chỉ quy định bồi thường trực tiếp cho người bị thiệt hại chứ không mở rộng đến hàng thừa kế. Trên thực tế làm vậy cũng mở rộng đối tượng bị thiệt hại theo quy định của Bộ luật Dân sự và không bình đẳng đối với các trường hợp khác. Ngoài ra, Nhà nước cũng sẽ phải chi một khoản tiền bồi thường nhiều hơn trong một vụ việc yêu cầu bồi thường.

Ở một góc nhìn khác, Phó Chánh án TAND Tối cao Tống Anh Hào cho rằng, trong các vụ việc oan sai, không chỉ người bị oan chịu tổn thất về tinh thần mà những người thân thích, nhất là vợ chồng, con cái, cha mẹ thuộc hàng thừa kế thứ nhất cũng bị ảnh hưởng về tinh thần. Do vậy đề nghị UBTV Quốc hội xem xét cân nhắc quy định này.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu, “nói về thiệt hại tinh thần thì kể cả người bị oan và người thân thích của họ cũng bị thiệt hại, nhưng còn bồi thường mức bao nhiêu, bồi thường trong diện nào thì ở đây là chính sách của Nhà nước. Nếu thấy rằng những người đó cần được Nhà nước xin lỗi và bồi thường thiệt hại nhất định để bù đắp về tinh thần cho họ, tôi nghĩ cũng được”.

Do nội dung này có sự khác nhau giữa các quy định của pháp luật hiện hành với thực tiễn áp dụng và cũng còn ý kiến khác nhau trong quá trình chỉnh lý, UBTV Quốc hội đề nghị báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định.

* Cũng trong ngày 21/4, UBTV Quốc hội đã thảo luận và thông qua Nghị quyết liên tịch giữa UBTV Quốc hội, Chính phủ và Đoàn Chủ tịch Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam về quy định chi tiết Điều 27, Điều 34 của Luật MTTQ Việt Nam về hình thức giám sát và phản biện xã hội. Đồng thời, cho ý kiến về việc tiếp thu, chỉnh lý (lần 2) dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13.