Chia sẻ tại Hội nghị, Phó chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (UBNNVNVNONN) Nguyễn Mạnh Đông cho biết, môi trường pháp lý đối với người Việt Nam ở nước ngoài rất đa dạng song không kém phần phức tạp.
Trong bối cảnh đó, việc hiểu biết và nắm vững các quy định pháp lý nhằm vừa thực thi, vừa bảo vệ các quyền lợi hợp pháp của mình là thách thức không nhỏ đối với cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, nhất là trong bối cảnh những năm gần đây mối quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư của người Việt Nam ở nước ngoài tại Việt Nam không ngừng gia tăng.
“Triển khai Kết luận số 12-KL/TW ngày 12-8-2021 của Bộ Chính trị về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài trong tình hình mới, công tác xây dựng pháp luật, rà soát, hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan đến người Việt Nam ở nước ngoài là một trong những nhiệm vụ trọng tâm,….” ông Nguyễn Mạnh Đông nói.
Theo chia sẻ của cộng đồng kiều bào, hiện vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai các văn bản pháp luật do các quy định liên quan nằm rải rác trong các văn bản pháp luật; việc phổ biến, triển khai thực hiện đôi khi chưa đồng bộ và thống nhất; còn có cách hiểu và áp dụng các quy định khác nhau…
Bà Ngô Bích Ngọc, Chủ tịch Hội người Việt Nam ở Hà Lan, cho biết nhu cầu hỗ trợ pháp lý cho kiều bào ở châu Âu ngày càng gia tăng, đặc biệt là ở thế hệ thứ hai, các doanh nghiệp hay sinh viên ra trường ở lại làm việc. Theo bà Ngọc, hiện có 3 hình thức là hỗ trợ trực tiếp, trực tuyến và thông qua luật sư. Trong đó hỗ trợ trực tiếp là tối ưu nhất, tuy nhiên vẫn cần làm rõ vai trò của đại sứ quán và UBNNVNVNONN, ngoài ra về hỗ trợ trực tuyến cũng phổ biến hơn sau đại dịch. Một trong những thách thức trong những quá trình hỗ trợ pháp lý bao gồm cả rào cản ngôn ngữ khi các đoàn luật sư tham gia quá trình tư vấn....
Trong khi đó, Chủ tịch Hội người Việt Nam ở Anh - ông Tăng Tuấn Tú thông tin, hiện có khoảng 110.000 người Việt Nam đang sinh sống, học tập và làm việc tại Anh, trong đó có 15.000 du học sinh. Dù người Việt Nam ở Anh có cơ hội được nhận được hai quốc tịch nhưng trẻ dưới 14 tuổi lại chưa được hưởng quyền lợi này.
Cũng tại Hội nghị, đại diện kiều bào ở Nga, Australia, Nhật Bản, Séc đã đề cập đến những thách thức cụ thể của cộng đồng người Việt tại nước ngoài liên quan tới các thủ tục hành chính về quốc tịch, căn cước công dân, quyền thừa kế,…
Tại hội thảo, Luật sư Huỳnh Phương Nam, Phó Chủ nhiệm Đoàn luật sư TP Hà Nội cho biết, nhiều người Việt Nam đang sinh sống, học tập và lao động tại nước ngoài rất mong muốn và cần nhận được sự hỗ trợ pháp lý để giải quyết các vấn đề liên quan trực tiếp đến đời sống ở nước ngoài cũng như các mối quan hệ pháp luật ở Việt Nam.
Những vấn đề này trải rộng từ nhu cầu hồi hương, đầu tư về nước, quan hệ tài sản, thừa kế,... trong nước cho đến điều kiện cư trú, quốc tịch, kết hôn, ly hôn, quyền sở hữu tài sản, lao động, kinh doanh... tại quốc gia sở tại.
Để đáp ứng nhu cầu này, Đoàn luật sư Hà Nội đưa ra sáng kiến về hỗ trợ pháp lý cho người Việt Nam ở nước ngoài thông qua các hoạt động gắn với chức năng nghề nghiệp của luật sư và sự phối hợp, hỗ trợ của các cơ quan, tổ chức có liên quan.
Luật sư Huỳnh Phương Nam cũng tin tưởng, với chủ trương, chính sách đúng đắn của Đảng và Nhà nước, cùng với sự chung tay phối hợp của các cơ quan Nhà nước, tổ chức, đoàn thể; công tác hỗ trợ pháp lý cho người Việt Nam ở nước ngoài sẽ từng bước thành công.
Qua đây góp phần củng cố khối đại đoàn kết dân tộc Việt Nam, phát huy sức mạnh của toàn dân tộc, đóng góp cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, giữ vững chủ quyền quốc gia trong bối cảnh hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng.
