Thiếu chất, trẻ bị suy giảm đề kháng
Bước vào năm học mới 2022 - 2023, nhiều cha mẹ lo lắng bởi thời điểm này, các bệnh truyền nhiễm gia tăng như cúm A, Covid-19, tay chân miệng, sốt xuất huyết đang diễn biến phức tạp. Vì vậy, việc bổ sung dinh dưỡng để trẻ khỏe mạnh, tăng sức đề kháng chống lại bệnh tật rất quan trọng.
Đề cập đến vấn đề này, TS Phan Bích Nga - Trưởng khoa Khám Trẻ em, Viện Dinh dưỡng quốc gia cho biết, việc chuẩn bị cho trẻ sức khỏe tốt, chế độ dinh dưỡng hợp lý có vai trò quan trọng như tấm lá chắn bảo vệ trẻ khi bước vào năm học mới. Nếu không đảm bảo dinh dưỡng, thiếu chất, trẻ bị suy giảm đề kháng, dễ mắc bệnh, mệt mỏi, thiếu tập trung, cáu gắt... có thể ảnh hưởng lớn đến học tập.
Nhu cầu năng lượng của trẻ sẽ nhân đôi, nhân ba khi trẻ học tập nhiều hơn, phải thức khuya học bài và phải dậy sớm đến trường. Do đó, việc bổ sung dinh dưỡng rất quan trọng để trẻ bù đắp vào năng lượng bị tiêu hao và đủ năng lượng cho một ngày dài học tập. Cha mẹ cần đảm bảo đầy đủ các bữa trong ngày cho trẻ với các nhóm chất như: Chất đạm, đường để duy trì năng lượng; đủ các vitamin và khoáng chất để tăng sức đề kháng, tăng tập trung, tư duy cho trẻ.
Đặc biệt, trong số các nhóm chất, sắt và kẽm có vai trò rất quan trọng với hệ miễn dịch. Tuy nhiên, thống kê của Viện Dinh dưỡng quốc gia, năm 2019 - 2020, toàn quốc có đến 60% trẻ dưới 5 tuổi thiếu kẽm và cứ 3 trẻ có 1 trẻ thiếu sắt. Trong khi đó, trẻ em lại là đối tượng có hệ miễn dịch còn non yếu và là đối tượng rất dễ bị tổn thương.
Theo TS Phan Bích Nga, nhiều người thường lầm tưởng, khi cho trẻ ăn các thực phẩm giàu sắt và kẽm, cơ thể sẽ hấp thu được 100%. Tuy nhiên, thực tế, khả năng hấp thu sắt từ thực phẩm chỉ từ 5 - 15%, kẽm từ 10 - 30%. Đặc biệt, đối với trẻ sau khi bị ốm, chậm lớn và biếng ăn, cha mẹ cũng nên bổ sung sắt và kẽm cho trẻ bằng cách tăng cường thực phẩm có chứa các chất này hoặc sử dụng các sản phẩm bổ sung có hàm lượng sắt và kẽm.
Bổ sung dinh dưỡng hợp lý
Thạc sĩ Lê Thị Hải - nguyên Giám đốc Trung tâm Khám và tư vấn dinh dưỡng - Viện Dinh dưỡng quốc gia cũng cho biết, sắt tham gia vào quá trình sản sinh ra các tế bào miễn dịch Lympho T - giúp chống lại sự tấn công của virus, vi khuẩn. Bởi vậy, khi cơ thể trẻ bị thiếu sắt thì điều hiển nhiên xảy ra là hệ miễn dịch sẽ suy giảm. Cùng với sắt, kẽm cũng đóng vai trò quan trọng với hệ miễn dịch vì kẽm vừa là thành phần, vừa là xúc tác tăng cường sản xuất ra các yếu tố miễn dịch, chống lại tác nhân gây bệnh.
Liên quan đến vấn đề này, PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng - nguyên Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai cho rằng, ảnh hưởng sau thời gian dài giãn cách do Covid-19 là việc từ người lớn đến trẻ nhỏ phải ở trong nhà, khiến sức miễn dịch kém và các loại virus, bệnh dịch khác có thể tấn công cơ thể.
"Năm học mới đã bắt đầu, để chuẩn bị cho con sức khỏe tốt, cha mẹ nên chọn các sản phẩm có hàm lượng sắt và kẽm có thành phần hữu cơ sẽ dễ hấp thu. Khi bổ sung kẽm và sắt cho trẻ thì cân bằng hàm lượng là yếu tố cực kỳ quan trọng để trẻ hấp thu tốt"- PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng cho biết.
Các chuyên gia khuyến cáo, phụ huynh cần lưu ý đến chế độ dinh dưỡng cho trẻ nhằm đảm bảo sức khỏe, sức đề kháng trước các dịch bệnh. Với dinh dưỡng, cha mẹ cần lưu ý đến chế độ ăn cho con, tăng cường ăn hoa quả và thường xuyên tiếp xúc với thiên nhiên. Thực tế, nhiều gia đình sợ con bị ốm nên suốt ngày để ở trong nhà, bật điều hòa, do vậy trẻ cứ đi học lại ốm do thay đổi môi trường sống.
Đến thời điểm hiện tại, nước ta đã hoàn thành mục tiêu hơn 80% trẻ từ 5 đến dưới 12 tuổi được tiêm mũi 1 vaccine phòng Covid-19, tuy nhiên, hiện vẫn còn 6 triệu trẻ chưa tiêm đủ 2 mũi và 2 triệu trẻ trong độ tuổi chưa tiêm vaccine.
Trong bối cảnh dịch Covid-19 có nguy cơ bùng phát trở lại, trẻ cần được tiêm vaccine để đảm bảo an toàn đến trường. Cần sự phối hợp giữa hệ thống bệnh viện, hệ thống dự phòng để trẻ có tình trạng bệnh lý không tiêm được ngoài cộng đồng hoàn toàn có thể đến tiêm, giúp tỷ lệ bao phủ tăng lên, bảo vệ trẻ trước sự tấn công của virus khi quay lại trường học.
TS Lê Kiến Ngãi -Trưởng khoa Dự phòng và Kiểm soát nhiễm khuẩn, Bệnh viện Nhi T.Ư