Thị trường rộng lớn
Thông tin từ Bộ Công Thương cho thấy, chi tiêu cho thực phẩm Halal trên thế giới đang tăng nhanh từ 1.400 tỷ USD của năm 2020 lên 1.900 tỷ USD vào năm 2030, dự kiến sẽ đạt gần 5.000 tỷ USD vào năm 2050.
Đáng chú ý, khu vực Đông Nam Á, Nam Á và Nam Thái Bình Dương với số dân theo đạo Hồi và sử dụng thực phẩm Halal khoảng 860 triệu người là thị trường xuất khẩu tiềm năng của sản phẩm Halal, tổng giá trị lên đến 470 tỷ USD. Trong đó, riêng khu vực Đông Nam Á là 230 tỷ USD, Nam Á và Nam Thái Bình Dương là 238 tỷ USD.
Trưởng phòng Tây Á, châu Phi (Vụ Thị trường châu Á - châu Phi) Nguyễn Minh Phương thông tin, sản phẩm Halal mang lại lợi ích cho sức khỏe, môi trường nên hiện nhu cầu về mặt hàng này không chỉ phổ biến với những người theo đạo Hồi mà ngày càng nhiều thị trường lớn như Trung Quốc, Nhật Bản, Mỹ, EU… cũng ưa chuộng.
Nhờ đó, giá bán sản phẩm Halal cao hơn từ 5 - 10% so với sản phẩm thông thường. Mặc dù giá cao những người tiêu dùng sẵn sàng chi trả cho sản phẩm Halal.
Trong khi nhu cầu thế giới tăng cao, Việt Nam là một trong những quốc gia xuất khẩu nông, thủy sản lớn trên thế giới với nhiều mặt hàng phù hợp với nhu cầu của người Hồi giáo như gạo, cao su,chè, điều, cà phê, hồ tiêu, tôm, cá…
Tại khu vực Đông Nam Á, Việt Nam đã hợp tác giao thương với Malaysia, Indonesia, Singapore trong chế biến, xuất khẩu sẽ giúp Việt Nam mở rộng xuất khẩu sản phẩm Halal sang các nước Trung Đông và thâm nhập thị trường toàn cầu.
Chia sẻ về cơ hội gia tăng xuất khẩu sản phẩm Halal, Phó Vụ trưởng Vụ thị trường châu Á - châu Phi (Bộ Công Thương) Phạm Hoài Linh cho biết, Việt Nam có nhiều cơ hội sản xuất và xuất khẩu thực phẩm Halal nhờ vào nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam là thành viên. Ngoài ra, Việt Nam cũng nằm trong Nhóm công tác ASEAN về Thực phẩm Halal cũng tạo cơ hội kết nối Việt Nam với các thị trường châu Á.
“Do khó khăn trong trồng trọt canh tác nông nghiệp nên Ả Rập Xê-út có nhu cầu nhập khẩu trên 90% các loại hàng hóa như: gạo, các loại rau, củ, quả tươi, các loại hạt, gia vị; hàng thủy sản tươi và đóng hộp... Chính vì vậy, thị trường sản phẩm Halal rất tiềm năng cho doanh nghiệp Việt Nam khai thác” - ông Linh thông tin.
Tìm cách khai phá thị trường tiềm năng Halal?
Theo các chuyên gia kinh tế, mặc dù thị trường Halal rộng lớn nhưng để khai thác được thị trường này đòi hỏi doanh nghiệp cần tìm hiểu, nắm bắt những tập quán kinh doanh, quy định thương mại... để có thể tiếp cận thị trường Halal.
Chia sẻ về cách thức khai thác thị trường Hồi giáo Saudi Arabia, Phụ trách Thương vụ Việt Nam tại Ả Rập Trần Trọng Kim cho biết, Saudi Arabia đang hướng tới cuộc sống xanh, lành mạnh và phát triển môi trường bền vững. Do đó, những sản phẩm organic, thân thiện với môi trường được đánh giáo cao và có nhu cầu trong lớn.
Tuy nhiên, muốn thâm nhập thị trường Saudi Arabia doanh nghiệp cần nghiên cứu sản xuất theo hướng organic để gia tăng giá trị xuất khẩu. “Bên cạnh đó doanh nghiệp cần xây dựng thương hiệu riêng cho sản phẩm của mình bên cạnh việc đóng bao bì, in nhãn mác theo yêu cầu của nhà nhập khẩu" - ông Kim khuyến nghị.
Đồng tình với ý kiến này, chuyên gia tư vấn xây dựng chất lượng thực phẩm Halal Lê Châu Hải Vũ nêu rõ, doanh nghiệp cần chủ động đăng ký chứng nhận Halal cũng như các tiêu chuẩn quốc gia phù hợp định hướng phát triển của doanh nghiệp. Đồng thời sản xuất sản phẩm đạt các yêu cầu tiêu chuẩn Halal, hình thức bao bì mẫu mã phù hợp với văn hóa và tập quán, thói quen tiêu dùng của thị trường bản địa.
Dưới góc độ là doanh nghiệp nhập khẩu, bán lẻ sản phẩm Halal, Tổng Giám đốc hệ thống siêu thị Mydin Norman Rajen ABDullah (Malaysia) thông tin, để hàng hóa, sản phẩm Halal Việt Nam có mặt tại hệ thống siêu thị Mydin tại Malaysia, việc đầu tiên sản phẩm phải có chứng nhận phù hợp.
Tại hội nghị tìm hiểu thị trường Halal Singapore và kết nối doanh nghiệp 2 nước do Sở Công Thương Hà Nội vừa tổ chức, Đại sứ Việt Nam tại Singapore Mai Phước Dũng cho hay giấy chứng nhận Halal lại không có giá trị vĩnh viễn, không được công nhận như nhau ở tất cả các quốc gia, với tất cả mặt hàng. Vì vậy, doanh nghiệp phải căn cứ vào từng thị trường xuất khẩu để đăng ký chứng nhận cho phù hợp.
“Để đồng hành cùng doanh nghiệp trong quá trình thâm nhập thị trường Halal trong thời gian tới, Thương vụ Việt Nam tại Singapore sẽ tổ chức gian hàng tại một số hội chợ Halal quy mô lớn tổ chức ở nước sở tại. Qua đó, kết nối giao thương giữa doanh nghiệp Việt với các nhà nhập khẩu lớn của Singapore” - ông Dũng chia sẻ.
Dưới góc độ cơ quan quản lý, hỗ trợ doanh nghiệp đẩy mạnh xuất khẩu, Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội Nguyễn Kiều Oanh khuyến cáo, thông qua hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp quảng bá sản phẩm tại thị trường Halal tại Malaysia và Singapore cho thấy, muốn đưa hàng hóa vào hệ thống siêu thị kinh doanh sản phẩm Halal, doanh nhiệp cần tham gia các hội thảo, hội chợ… liên quan đến thị trường để nắm bắt được nhu cầu của người Hồi giáo, từ đó đăng ký chứng nhận Halal. Đây cũng là dịp để các doanh nghiệp Việt tìm kiếm đối tác, giới thiệu sản phẩm, mở rộng thị trường xuất khẩu sản phẩm trong thời gian sớm nhất.
Thông tin từ Bộ Công Thương cho thấy, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp nguồn lực phát triển thị trường sản phẩm Halal hiện Bộ Công Thương đang xây dựng Đề án hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu sản phẩm Halal. Bên cạnh đó, nguồn lực từ Chương trình Xúc tiến thương mại Quốc gia cũng là một kênh hỗ trợ doanh nghiệp tham gia các hoạt động kết nối, xúc tiến thương mại với thị trường sản phẩm Halal nói chung, thị trường châu Phi - Trung Đông nói riêng.