Năm 1998, lần đầu tiên Martín Rama đến Hà Nội trong một chuyến công tác cho Ngân hàng Thế giới (World Bank) và bén duyên với TP này theo kiểu “mưa dầm thấm đất”. Sau 6 năm có mặt ở Hà Nội, năm 2014, ông Martín Rama, chuyên gia kinh tế có hơn ngàn công trình được xuất bản đã cho ra đời tác phẩm đầu tiên về Hà Nội có tên Hà Nội, một chốn rong chơi. Ngay lập tức cuốn sách có tiếng vang và đạt được giải thưởng Bùi Xuân Phái: Vì tình yêu Hà Nội, giải thưởng thường niên được trao cho những tác giả, tác phẩm, ý tưởng và việc làm có hàm lượng nghệ thuật và khoa học cao, gắn bó với các mặt của đời sống Hà Nội.
Năm 2023, sau gần một thập kỷ nữa trôi qua, Martín Rama tiếp tục cho ra mắt cuốn sách thứ 2 viết về Hà Nội. Với tựa đề được lấy từ chính tên giải thưởng Bùi Xuân Phái, cuốn sách dường như thể hiện sự tiếp nối và phát triển trong tình yêu mà Martín Rama đã và đang dành cho Hà Nội. Từ phải lòng đến những cuộc dạo chơi, và giờ là một giai đoạn mới với nhiều cam kết hơn dành cho Nàng - cách mà Martín Rama vẫn thường dùng để nói về Hà Nội một cách trìu mến.
Với 45 bài viết được bố cục thành 5 chương: Hà Nội thật đặc biệt; Di sản là gì?; Các chiến dịch bảo tồn; Thiên sử ca Bùi Chu; Một dự án cho Hà Nội. 248 trang sách tập hợp các bài báo của Martín Rama viết đều hướng tới ý tưởng giúp Hà Nội phát triển kinh tế thịnh vượng nhưng vẫn giữ được bản sắc độc đáo của riêng mình.
Vì tình yêu Hà Nội là một hành trình nỗ lực của tác giả trong việc đưa các giải pháp góp phần bảo vệ và phát triển những đặc điểm đáng quý của Hà Nội. Đó không chỉ là cảm xúc đam mê mảnh đất ngàn năm văn hiến mà còn là tầm nhìn sáng suốt để giúp Nàng (cách gọi Hà Hội của ông) ngày càng được tỏa sáng trong khi vẫn giữ được những nét độc đáo làm nên cá tính của Nàng.
Bản sắc Hà Nội dưới ngoài bút của một người nước đã không lẫn vào đâu, không đâu có được, Nàng của ông sinh động, lôi cuốn người đọc. Hình ảnh của Hà Nội cổ kính, lâu đời và giới thiệu được những nét đặc sắc nhất cho du khách quốc tế.
Vì tình yêu Hà Nội là một hành trình nỗ lực của tác giả trong việc đưa các giải pháp góp phần bảo vệ và phát triển những đặc điểm đáng quý của Hà Nội. Đó không chỉ là cảm xúc đam mê mảnh đất ngàn năm văn hiến mà còn là tầm nhìn sáng suốt để giúp Nàng (cách gọi Hà Hội của ông) ngày càng được tỏa sáng trong khi vẫn giữ được những nét độc đáo làm nên cá tính của Nàng. Bản sắc Hà Nội dưới ngoài bút của một người nước ngoài đã không lẫn vào đâu, không đâu có được, Nàng của ông sinh động, lôi cuốn người xem.
Nhà thơ trẻ Nguyễn Băng Ngọc làm dịch giả và hoạ sĩ trẻ Đặng Viết Lộc làm minh hoạ cho cuốn sách để giúp Vì tình yêu Hà Nội gần gũi hơn với người đọc, Việt hóa và rộng đường để sách đến với trái tim độc giả. Là người Uruguay, lại một chuyên gia kinh tế, nên tình yêu Martín Rama dành cho Hà Nội rất đặc biệt, không giống bất cứ cuốn sách nào về Hà Nội mà chúng ta đã từng đọc.
Vì tình yêu Hà Nội có 248 trang, gồm 5 chương: Hà Nội thật đặc biệt; Di sản là gì?; Các chiến dịch bảo tồn; Thiên sử ca Bùi Chu; Một dự án cho Hà Nội.
Ông không nuối tiếc dĩ vãng của Nàng, càng không đặt vấn đề Nàng của ông trở lại dáng vẻ yêu kiều, cổ kính trong quá khứ. Ông trân trọng Hà Nội trong từng khoảnh khắc hiện tại và hướng tới những dự định tương lai, nâng tầm Hà Nội lên sánh vai với các Thủ đô khác trên thế giới.
Trải qua hơn hai thập kỷ, từ Hà Nội, một chốn rong chơi cho tới Vì tình yêu Hà Nội, từ những cảm xúc mê say văn hóa đất Kinh kỳ cho đến hành trình trình nghiên cứu, tìm hiểu Martín Rama đã thể hiện quan điểm, trình độ của ông về vấn đề bảo tồn di sản và phát triển đô thị. Nhiều giải pháp của ông đã thể hiện tình yêu và trách nhiệm của mình, xuất phát từ tình yêu Hà Nội. Một hành trình bền bỉ đã cho thấy ông yêu Hà Nội bằng cả trái tim nhưng lại quyết tâm bảo vệ Nàng bằng lý trí. Nhiều đề xuất mang tính gợi mở sẽ giúp lãnh đạo Hà Nội có thêm góc nhìn về việc phát triển kinh tế-xã hội kết hợp bảo tồn di sản.
