Một làn khói bốc lên khi hàng trăm người đàn ông khỏa thân tranh giành một túi đựng bùa gỗ, thực hiện màn kết thúc đầy kịch tính của một lễ hội nghìn năm tuổi diễn ra lần cuối cùng tại Nhật Bản.
Trong suốt buổi lễ, những tiếng tụng kinh Jasso, joyasa, mang ý nghĩa “ác quỷ, hãy biến mất” vang vọng khắp vùng Iwate, phía Bắc Nhật Bản. Đền Kokuseki, nơi diễn ra lễ hội, quyết định sẽ chấm dứt việc tổ chức lễ hội phổ biến hàng năm này.
Mặc dù thu hút hàng trăm người tham gia và hàng nghìn khách du lịch mỗi năm, việc thường xuyên tổ chức sự kiện này đã trở thành gánh nặng đối với những tín đồ lớn tuổi ở địa phương, những người khó theo kịp sự khắc nghiệt của nghi lễ.
Sominsai là lễ hội truyền thống mới nhất bị ảnh hưởng bởi tình trạng khủng hoảng già hóa dân số của đất nước mặt trời mọc, vốn đang đe dọa đến sự phát triển của cộng đồng nông thôn.
Daigo Fujinami, một tu sĩ tại ngôi đền Kokuseki, cho biết: “Rất khó để tổ chức một lễ hội quy mô lớn như thế này. Bạn có thể thấy những gì đã xảy ra vào ngày hôm nay khi có rất nhiều người đang có mặt ở đây và tất cả đều cảm thấy hào hứng. Tuy nhiên, có rất nhiều nghi lễ và công đoạn phải hoàn thành ở hậu trường. Tôi không thể ngó lơ trước những khó khăn trong thực tế”.
Xã hội Nhật Bản đã già đi nhanh hơn hầu hết các quốc gia khác. Điều này đã buộc vô số trường học, cửa hàng và dịch vụ phải đóng cửa, đặc biệt là ở các cộng đồng nhỏ hoặc nông thôn.
Lễ hội Sominsai của chùa Kokuseki thường diễn ra từ ngày mùng 7 Tết cho đến sáng mùng 8.
Trong thời kỳ đại dịch Covid-19, lễ hội này đã bị thu nhỏ quy mô.
Người dân địa phương cho biết mặc dù kỳ lễ năm nay rút ngắn thời gian khi kết thúc vào khoảng 11 giờ đêm, nó lại thu hút được lượng người xem lớn nhất trong thời gian gần đây.
Khi mặt trời lặn, những người đàn ông mặc khố trắng sẽ đến ngôi chùa trên núi, tắm trong một con lạch và diễu hành quanh khuôn viên chùa. Họ nắm chặt tay trước cái lạnh của gió mùa Đông, miệng tụng kinh Jasso joyasa.
Năm nay, lễ hội thu hút được nhiều khán giả, với việc nhiều du khách mang máy ảnh nhỏ ghi lại trải nghiệm ngày lễ và hàng chục đoàn truyền hình theo chân những người đàn ông mặc khố qua các bậc đá và con đường đất của ngôi chùa.
Khi lễ hội đến giai đoạn cao trào, hàng trăm người đàn ông xô đẩy, la hét, tranh giành nhau một túi đựng bùa.
Toshiaki Kikuchi, người dân địa phương đã giúp tổ chức lễ hội này trong nhiều năm, cho biết ông hy vọng nghi lễ này sẽ quay trở lại trong tương lai.
Nhiều người tham gia và du khách bày tỏ tiếc nuối, cảm thông trước sự kết thúc của lễ hội.
“Đây là lần tổ chức cuối cùng đối với sự kiện đã kéo dài 1.000 năm nay. Tôi thực sự muốn tham gia lễ hội này” – Yasuo Nishimura, đến từ Osaka, cho biết.
Các ngôi chùa khác trên khắp Nhật Bản đang tiếp tục tổ chức lễ hội tương tự, chẳng hạn những người đàn ông mặc khố và tắm trong nước lạnh hoặc tranh giành bùa chú.
Một số lễ hội đang được điều chỉnh phù hợp với việc thay đổi nhân khẩu học và chuẩn mực xã hội để có thể tiếp tục duy trì, chẳng hạn như cho phép phụ nữ tham gia các nghi lễ trước đây chỉ dành cho nam giới.
Từ năm tới, Đền Kokuseki sẽ thay thế lễ hội bằng các nghi thức cầu nguyện hay những cách khác để tiếp tục duy trì các hoạt động tâm linh.
“Nhật Bản đang phải đổi mặt với tỷ lệ sinh giảm, dân số già và thiếu người trẻ để có thể tiếp tục tổ chức các sự kiện quan trọng” – ông Nishimura cho biết.
