Theo ghi nhận của phóng viên, từ sáng sớm, công tác an ninh xung quanh phiên tòa được thắt chặt. Phiên tòa có đông bị cáo và những người liên quan nên để đảm bảo an ninh và không gian xét xử; đồng thời, nhằm phòng dịch Covid-19, các cơ quan báo chí được bố trí riêng phòng để theo dõi diến biến phiên xử qua màn hình.
Hội đồng xét xử tại phiên tòa gồm 5 người do thẩm phán Trương Việt Toàn - Phó Chánh Tòa Hình sự, TAND TP Hà Nội làm chủ tọa. Hai kiểm sát viên của Viện KSND TP Hà Nội được phân công giữ quyền công tố tại phiên tòa. Có hơn 30 luật sư đăng ký tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các bị cáo, đương sự tại phiên tòa.
| Các bị cáo trong phiên xử sáng 7/9 - Ảnh chụp qua màn hình |
29 bị can bị truy tố trong vụ án này đều trú tại xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức. Trong đó, 25 bị can bị truy tố về tội “Giết người” theo quy định tại Điều 123 Bộ luật Hình sự, gồm: Lê Đình Công, Bùi Viết Hiểu, Nguyễn Văn Tuyển, Lê Đình Chức, Lê Đình Doanh, Nguyễn Quốc Tiến, Nguyễn Văn Quân, Lê Đình Uy, Lê Đình Quang, Bùi Thị Nối, Bùi Thị Đục, Nguyễn Thị Bét, Nguyễn Thị Lụa, Trần Thị La, Bùi Văn Tiến, Nguyễn Văn Duệ, Lê Đình Quân, Bùi Văn Niên, Bùi Văn Tuấn, Trịnh Văn Hải, Nguyễn Xuân Điều, Mai Thị Phần, Đào Thị Kim, Lê Thị Loan và Nguyễn Văn Trung.
4 bị can: Lê Đình Hiển, Bùi Viết Tiến, Nguyễn Thị Dung và Trần Thị Phượng bị truy tố về tội “Chống người thi hành công vụ” theo quy định tại Điều 330 Bộ luật Hình sự.
Trong phần làm thủ tục phiên tòa, một số luật sư đề nghị HĐXX trả hồ sơ điều tra lại theo đúng trình tự tố tụng, tuy nhiên, thẩm phán Trương Việt Toàn - Chủ tọa phiên tòa cho biết sẽ xem xét trong quá trình thẩm vấn. Với kiến nghị triệu tập thêm các thành phần tham dự phiên xét xử, Chủ tọa Trương Việt Toàn trả lời, một số người không liên quan trực tiếp tới vụ án nên HĐXX không triệu tập. Với kiến nghị triệu tập vợ ông Lê Đình Kình và vợ bị cáo Lê Đình Uy, HĐXX ghi nhận, sẽ triệu tập nếu trong quá trình xét xử thấy cần thiết.
Theo cáo trạng, mặc dù biết rõ đất cánh đồng Sênh (xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức) là đất quốc phòng. Tuy nhiên, từ năm 2013, Lê Đình Kình (sinh năm 1936; trú tại xã Đồng Tâm) đã cùng Lê Đình Công, Bùi Viết Hiểu và một số đối tượng thành lập “Tổ đồng thuận” với mục đích chiếm lại đất đồng Sênh chia nhau.
Các đối tượng đã lôi kéo, kích động người dân khiếu kiện phức tạp về việc quản lý, sử dụng đất của chính quyền xã Đồng Tâm; sử dụng mạng xã hội tuyên truyền sai sự thật. Đồng thời, kêu gọi người dân xã Đồng Tâm “đấu tranh để giữ đất”. Từ năm 2017 đến đầu năm 2020, Lê Đình Kình đã chỉ đạo “Tổ đồng thuận” và nhiều đối tượng khác gây ra nhiều vụ bắt giữ người trái pháp luật, cố ý làm hư hỏng tài sản.
Đầu tháng 1/2020, khi biết lực lượng Công an TP Hà Nội về xã Đồng Tâm, Lê Đình Kình đã cùng nhiều đối tượng tổ chức họp để chỉ đạo chống đối, sát hại lực lượng công an. Rạng sáng 9/1/2020, khi lực lượng công an đến cổng thôn Hoành, xã Đồng Tâm (cách nhà Lê Đình Kình khoảng 50m) để bảo vệ mục tiêu theo kế hoạch thì bị các đối tượng dùng gạch đá, bom xăng, dao bầu tấn công.
| Các bị cáo trong phiên tòa. Ảnh: TTXVN |
Dù tổ công tác dùng loa kêu gọi các đối tượng dừng ngay hành vi vi phạm pháp luật nhưng các đối tượng vẫn chống đối quyết liệt. Chức và Công đã sử dụng lựu đạn ném về phía tổ công tác nhưng không nổ. Theo sự phân công, lực lượng công an gồm các đồng chí: Nguyễn Huy Thịnh, Phạm Công Huy, Dương Đức Hoàng Quân và nhiều người khác triển khai kế hoạch đột nhập, bắt giữ các đối tượng.
Khi các đồng chí Thịnh, Huy và Quân di chuyển để sang mái nhà Lê Đình Chức thì Chức dùng tuýp sắt gắn dao bầu chọc từ trên xuống, các đối tượng khác ném bom xăng, gạch đá nên 3 người đã rơi xuống hố ở gần nhà Lê Đình Kình. Lúc đó, Chức bảo Doanh đổ xăng từ can ra chậu để Chức đổ xuống hố nơi các đồng chí Thịnh, Huy và Quân rơi xuống và châm lửa đốt. Hậu quả là cả 3 người tử vong do ngạt khí và cháy than hóa toàn thân.
Trong quá trình làm nhiệm vụ, tổ công tác phá khóa cửa ngách nhà Lê Đình Kình thì phát hiện Kình đang cầm một quả lựu đạn và hô hào chống đối nên đã bắn tiêu diệt. Theo kết quả điều tra, Lê Đình Kình cùng với các bị can: Lê Đình Công, Bùi Viết Hiểu, Nguyễn Văn Tuyển và Nguyễn Quốc Tiến giữ vai trò chủ mưu, cầm đầu, vừa chỉ đạo các bị can khác, vừa trực tiếp thực hiện hành vi tội phạm giết người.
Các bị can: Lê Đình Chức, Lê Đình Doanh, Lê Đình Uy là những người tham gia tích cực và trực tiếp thực hiện tội phạm giết người. Cơ quan điều tra kết luận hành vi của Lê Đình Kình cấu thành tội "Giết người", tuy nhiên do Lê Đình Kình đã chết, nên cơ quan điều tra không đề cập xử lý.
Vợ ông Lê Đình Kình và một số công dân khác đề nghị khởi tố vụ án “Giết người” điều tra việc ông bị chết. Tuy nhiên, cơ quan điều tra khẳng định, lực lượng chức năng nổ súng trong trường hợp này là đúng quy định của pháp luật.
