Từ xưa, Đông y đã cho biết, tình chí liên quan đến các tạng phủ của con người, tình chí rối loạn, tạng phủ rối loạn.
Thiên Phụ đạo xán nhiên của Hải Thượng Lãn Ông có nói: “Đàn bà không có thai do tà lục dâm, thất tình làm tổn thương mạch xung, mạch nhâm, hoặc bệnh cũ ẩn nấp, di truyền trong tạng phủ, hoặc tử cung hư lạnh, hoặc khí thịnh huyết suy, nhiệt phục trong huyết hoặc tỳ vị hư tổn không thể nuôi dưỡng mạch xung, mạch nhâm; hoặc tích huyết, tích đờm ngưng trệ ở bào lạc”.
Ở đây, Hải Thượng Lãn Ông chú ý đến nguyên nhân: “lục dâm, thất tình”, tức bệnh liên quan đến tình cảm, ý chí của con người.
Theo Nam nữ khoa của Phó Thanh Chủ (danh y Trung Quốc), phụ nữ có 10 nguyên nhân không thể thụ thai, như: gầy yếu quá không thể thụ thai; người bệnh cảm thấy đầy trướng trong ngực, chán ăn mà không thụ thai; nửa người phía dưới lạnh không thụ thai…
Đặc biệt, theo Phó Thanh Chủ, một trong những nguyên nhân gây hiếm muộn - vô sinh nữ: vì có tính ghen ghét mà không thụ thai. Người hay ghen ghét thuộc chứng bệnh: can khí uất kết; biểu hiện lâm sàng là tinh thần uất ức, ngực sườn đau, hay thở dài, kinh nguyệt không đều, rêu lưỡi trắng, mạch huyền…
Phụ nữ can khí uất kết không thể có thai dùng: khai uất chủng tử thang: Bạch thược (sao rượu) 1 lượng, Đương quy (sao rượu) 5 chỉ, Bạch truật (sao vàng) 5 chỉ, Đơn bì 3 chỉ, Bạch linh 3 chỉ, Hương phụ chế 3 chỉ, Thiên hoa phấn 2 chỉ.
Bạch thược là dạng thuốc bổ huyết, điều kinh, nhuận gan, chỉ thống. Dùng trong các bệnh xuất huyết, băng huyết, ho ra máu, trĩ huyết, máu cam… Có rượu để khử tính hàn tăng cường dưỡng huyết, điều kinh. Nghiên cứu mới đây của Đại học RMIT, Úc, cho thấy hoạt chất phytoestogen có trong bạch thược với cấu trúc gần giống estogen - một loại hormone sinh dục nữ. Điều này củng cố khả năng điều trị các vấn đề của phụ nữ như rối loạn kinh nguyệt và vô kinh của Bạch thược.
Ngoài ra, Bạch thược trong nghiên cứu gần đây còn có thể cải thiện các vấn đề rối loạn lo âu có tác động trực tiếp đến thụ thể estrogen và tryptophan hydroxylase-2 cũng như chất vận chuyển serotonin. Do đó, điều này củng cố cho việc Bạch thược góp phần điều trị các dạng rối loạn tình chí, tinh thần uất ức…
Đương quy: Có tác dụng bổ huyết, hoạt huyết và chỉ huyết theo từng bộ phận của rễ. Tuy nhiên, tác dụng bổ huyết là chủ yếu. Ngoài ra còn sử dụng tác dụng điều kinh giảm đau, nhuận tràng thông tiện. Thuốc không tẩm chích thiên về bổ huyết hoạt tràng. Chế rượu làm tăng tác dụng hoạt huyết thông kinh
Bạch phục linh: Chữa ăn uống kém tiêu, đầy chướng, bí tiểu tiện, ho có đờm, ỉa chảy.
Hương phụ: Điều hòa khí huyết, thông kinh bổ huyết hư, nhuận táo, hành kinh lạc; chỉ thống do khí trệ như đau dạ dày, co thắt cơ, đau dây thần kinh ngoại biên, viêm đại tràng co thắt; giải uất do lo nghĩ tức giận.
Thiên hoa phấn: Vị đắng, tính hàn không độc, vào hai kinh tâm phế; chủ trị: làm nhuận chứng không khát, phiền nóng trong tâm, thông kinh nguyệt…
Theo kinh nghiệm lâm sàng của chúng tôi, dùng bài thuốc nói trên uống liền 1 tháng tất cả uất khí kết sẽ khai thông, trong lòng tràn đầy vui vẻ làm cho lòng đố kỵ hẹp hòi cũng thay đổi theo, đôi bên hòa hợp rất dễ thụ thai. Trong điều trị, tùy theo chứng trạng của người bệnh để gia giảm các loại thuốc.
