Video: Nguy cơ mất an toàn hồ đập trong mùa mưa lũ
Hồ chứa nước Cu Lây- Trường Lão ở xã Thuần Thiện, huyện Can Lộc có dung tích thiết kế 13 triệu m3 nước, phục vụ tưới cho khoảng 1.290 ha đất sản xuất nông nghiệp. Bên cạnh đó, hồ còn có nhiệm vụ cung cấp nguồn nước thô cho các nhà máy sản xuất nước sinh hoạt, giảm lũ vùng hạ du, cải thiện môi trường sinh thái trong vùng.
Sau hàng chục năm khai thác, sử dụng, dưới tác động của thiên tai, bão lũ, hồ chứa nước Cu Lây- Trường Lão đã bị hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng. Mái hạ lưu thân đập nhiều vùng bị thấm nước; tràn xả lũ và kênh dẫn hạ lưu bị xói lở, sụt lún, bong tróc; tường bê tông ốp tràn gãy đổ từng mảng, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn rất cao, nhất là trong mùa mưa lũ.
“Qua kiểm tra, đánh giá hiện trạng, hồ chứa nước Cu Lây- Trường Lão đã bị hư hỏng nghiêm trọng, không đảm bảo an toàn. Cùng với chủ động theo dõi, vận hành hợp lý, đơn vị cũng đã xuất lên các cấp có thẩm quyền để khắc phục, sửa chữa kịp thời, nhưng chưa có kết quả cụ thể”, ông Phạm Thanh Nam- Trưởng phòng Kỹ thuật, Công ty TNHH Một thành viên Thủy lợi Bắc Hà Tĩnh cho biết.
Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Tĩnh, toàn tỉnh hiện có 348 hồ chứa nước, với tổng dung tích trên 1,57 tỷ m3 nước, có 86 đập dâng với lưu lượng thiết kế hơn 5.780 m3/s. Hàng năm các công trình hồ đập cung cấp nước tưới cho trên 62.000 ha đất sản xuất nông nghiệp, phục vụ nước sinh hoạt cho Nhân dân và nhiều ngành kinh tế khác.
Qua kiểm tra, đánh giá của chính quyền các cấp và các bên liên quan, đến nay ở tỉnh Hà Tĩnh có 85 hồ đập bị thấm, trong đó có 20 công trình bị thấm nặng; 93 hồ đập bị sạt trượt mái thượng lưu, hạ lưu; 8 công trình bị nứt ngang thân đập. Ngoài ra, nhiều hồ đập xảy ra hiện tượng sạt lở, hư hỏng tràn xả lũ, bể tiêu năng, cống lấy nước.
Trao đổi với phóng viên, Phó Chủ tịch UBND huyện Hương Khê Phan Kỳ cho biết, toàn huyện hiện có 157 hồ đập lớn nhỏ, trong đó có trên 10 công trình đã bị hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng, điển hình như: Đập Mục Bài, đập Làng, đập Chà Chạm... tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn trong mùa mưa lũ.
“Hồ đập bị hư hỏng, xuống cấp vừa không đảm bảo tích nước phục vụ sản suất vừa tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn cao đối với Nhân dân sống ở vùng hạ du. Do vậy, trước mùa mưa lũ địa phương luôn chủ động xây dựng các phương án đảm bảo an toàn hồ đập, phòng ngừa nguy cơ thiệt hại có thể xảy ra. Còn về lâu dài, các hồ đập bị hư hỏng nghiêm trọng cần phải có nguồn kinh phí để nâng cấp, sửa chữa”, ông Phan Kỳ thông tin.
Hồ đập bị hư hỏng, xuống cấp tập trung chủ yếu ở các huyện: Hương Sơn, Hương Khê, Vũ Quang, Kỳ Anh…Nguyên nhân được xác định là do thời gian khai thác, sử dụng đã lâu, lưu vực nước so với hồ chứa không cân bằng, tác động của biến đổi khí hậu, thiên tai, bão lũ khiến cho nhiều hạng mục bị sạt lở, hư hỏng nghiêm trọng, không đảm bảo an toàn trong mùa mưa lũ.
“Đơn vị thường xuyên đẩy mạnh tuyên truyền các quy định của pháp luật về quản lý an toàn hồ đập. Tăng cường kiểm tra, rà soát hiện trạng các công trình, nhất là những hồ chứa nước xung yếu, nguy cơ mất an toàn cao. Trước mắt khi chưa có kinh phí nâng cấp, sửa chữa, chúng tôi vẫn chủ động các phương án khai thác, vận hành phù hợp trong mùa mưa lũ”, ông Trần Đức Thịnh- Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi Hà Tĩnh cho biết.
Trong thiên tai, bão lũ, sự cố vỡ đập thường xảy ra bất ngờ, bị động và gây nên những hậu quả khó lường. Với những hồ đập bị hư hỏng, xuống cấp nghiêm trọng ở tỉnh Hà Tĩnh đang trở thành nỗi lo thường trực của người dân khi mùa mưa lũ cận kề.
