Căng thẳng địa chính trị ở Trung Đông đã khiến giá dầu đạt mức cao nhất kể từ tháng 10/2023 trong phiên giao dịch ngày 12/4, do lo ngại về khả năng gián đoạn nguồn cung.
Theo Reuters, tác động của cuộc xung đột Iran - Israel tới thị trường dầu mỏ toàn cầu là rất lớn vì Iran hiện là nhà sản xuất lớn thứ ba trong Tổ chức các nước sản xuất và xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) với sản lượng 3 triệu thùng/ngày. Do đó, bất kỳ sự gián đoạn nào trong khả năng cung cấp cho thị trường toàn cầu đều có thể khiến giá dầu leo cao.
Ngân hàng ING nhận định, nguồn cung “vàng đen” có thể đối mặt rủi ro trong thời gian tới nếu Mỹ áp đặt thêm biện pháp trừng phạt với ngành dầu mỏ của Iran, hoặc Israel tấn công trả đũa nhắm vào các cơ sở hạ tầng năng lượng của Tehran.
David Bassanese, Nhà kinh tế trưởng của Betashares, nói rằng nếu Iran làm căng thẳng leo thang hơn nữa, Mỹ và các đồng minh sẽ phải chịu “áp lực mới để tăng cường các biện pháp trừng phạt đối với Iran. Theo ông Bassanese, xuất khẩu dầu mỏ của Iran đã tăng lên trong vài năm qua khi Mỹ “dường như nhắm mắt làm ngơ” nhằm duy trì nguồn cung dầu trên toàn cầu.
Trong khi đó, ông Josh Young, Giám đốc danh mục đầu tư tại Công ty đầu tư dầu khí Bison Interests, nói với đài CNBC: “Tôi tin giá dầu sẽ đạt mức cao nhất mọi thời đại trong chu kỳ này, do xung đột địa chính trị cùng với thiếu đầu tư vào thăm dò và phát triển trong suốt một thập kỷ qua”.
Theo chuyên gia Young, tình trạng đầu tư sản xuất dầu mỏ không đủ khiến nguồn cung ngày càng mong manh hơn và giá dầu có thể nhảy vọt lên hơn 100 USD/thùng nếu nguồn cung bị gián đoạn.
Các nhà phân tích cho rằng vấn đề then chốt đối với giá dầu trong dài hạn là liệu việc vận chuyển qua eo biển Hormuz có bị ảnh hưởng hay không.
Eo biển này nằm giữa Oman và Iran - là tuyến đường vận chuyển quan trọng, vì khoảng 20% tổng nguồn cung dầu của thế giới đi qua eo biển này. Các thành viên OPEC là Ả Rập Saudi, Iran, Các tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), Kuwait và Iraq vận chuyển phần lớn dầu xuất khẩu qua eo biển Hormuz.
Trong dự báo mới nhất về giá dầu, ông Andy Lipow, Chủ tịch của Lipow Oil cho biết: “Bất kỳ cuộc tấn công nào vào các cơ sở sản xuất hoặc xuất khẩu dầu ở Iran đều sẽ đẩy giá dầu thô Brent chạm mốc 100 USD. Riêng việc đóng cửa eo biển Hormuz còn có thể khiến giá dao động từ 120 USD đến 130 USD”.
Trong phiên giao dịch ngày 15/4 tại thị trường châu Á, giá dầu đi xuống khi rủi ro với nguồn cung giảm bớt sau khi Iran thực hiện cuộc tấn công trả đũa Israel. Cụ thể, giá dầu Brent sụt 0,31% xuống 90,17 USD/thùng, còn giá dầu WTI của Mỹ giảm 0,44% về mức 85,28 USD/thùng.
Dù cho xung đột Israel - Hamas đến nay chưa cho thấy tác động rõ rệt đến nguồn cung dầu do các nhà sản xuất lớn vẫn còn dư thừa công suất dự phòng, nhưng giới phân tích vẫn dự đoán giá sẽ tăng cao trong ngắn hạn và trung hạn.
Trước đó, hôm 13/4, Iran đã phóng hơn 300 máy bay không người lái và tên lửa từ lãnh thổ nước này về phía Israel để đáp trả vụ không kích lãnh sự quán Iran ở Syria hồi đầu tháng. Đây là lần đầu tiên Iran tấn công trực tiếp vào lãnh thổ Israel. Quân đội Israel tuyên bố hạ "99%" máy bay không người lái và tên lửa của Iran với sự hỗ trợ của các đối tác gồm Mỹ, Anh, Pháp và Jordan. Giới chức Israel và Mỹ khẳng định vụ tấn công không gây thiệt hại đáng kể.
Các nhà phân tích tại Citi Research cho biết, căng thẳng địa chính trị tại Trung Đông kéo dài từ tháng 10/2023 đến nay đã khiến giá dầu duy trì ở mức 85-90 USD/thùng. “Dựa vào cung cầu trên thị trường trong quý 1 vừa qua, chúng tôi cho rằng nếu xung đột trực tiếp giữa Iran và Israel tiếp tục leo thang, giá dầu có thể biến động lên tới hơn 100 USD/thùng tùy thuộc vào tính chất của sự kiện” - các chuyên gia tại Citi Research cho hay.
