Tham gia bào chữa tại các phiên toà trước đó, các luật sư cho rằng, sự hình thành, phát triển nguồn vốn của Tổng Công ty SX-XNK Bình Dương không có nguồn gốc từ ngân sách Nhà nước; Tổng Công ty thuộc quyền sở hữu của Tỉnh ủy Bình Dương không phải là DN Nhà nước; Tài sản của Đảng không phải là tài sản Nhà nước nên nhóm các bị cáo thuộc Tổng Công ty SX-XNK Bình Dương không gây thất thoát cho tài sản Nhà nước… Từ đó, các luật sư cho rằng hành vi của các bị cáo không đáp ứng mặt khách quan trong cấu thành tội danh “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.
Theo đại diện VKS, quan điểm cho rằng, vấn đề nguồn gốc vốn tài sản DN, mô hình tổ chức quản lý DN có thể ảnh hưởng đến nhận thức, áp dụng pháp luật của các bị cáo thuộc Tổng Công ty SX-XNK Bình Dương và các bị cáo thuộc UBND cũng như Tỉnh ủy Bình Dương là không phù hợp. Hơn ai hết, các bị cáo thuộc Tỉnh ủy và tổ chức kinh tế Đảng (Tổng Công ty SX-XNK Bình Dương) càng phải gương mẫu chấp hành, tuân thủ đầy đủ chính sách, pháp luật của Nhà nước trong quản lý đối với DN Đảng như đối với DN Nhà nước.
Về những vấn đề luật sư nêu, đại diện VKS khẳng định, trong vụ án này, bị cáo Nguyễn Văn Minh là người đứng đầu DN, chịu trách nhiệm chính trước pháp luật và Chủ sở hữu về quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh của DN.
Mặt khác, tại các công ty đối tác, công ty liên doanh có liên quan đến hành vi phạm tội của các bị cáo trong vụ án này, bị cáo Minh vừa là người tham gia trực tiếp điều hành, vừa là người có mối quan hệ, ảnh hưởng chi phối đối với người thực tế quản lý, điều hành những DN ấy.
Trên cương vị người đứng đầu DN, để thực hiện hành vi chuyển nhượng trái pháp luật toàn bộ khu đất 43ha và 30% vốn góp tại Dự án Khu dân cư- Thương mại – Dịch vụ Tân Phú sang cho tư nhân, bị cáo Minh đã chủ trương, trực tiếp thực hiện và chỉ đạo thực hiện nhiều hành vi trái quy định của pháp luật, quy định của Điều lệ tổ chức và hoạt động của DN.
Tại thời điểm bị cáo Minh thỏa thuận liên doanh thì Tổng Công ty SX-XNK Bình Dương chưa được giao đất có thu tiền sử dụng đất. Các bị cáo mới chỉ tính toán được số tiền đền bù, giải phóng mặt bằng, xây dựng công trình tạo lực trên đất nhưng chưa tính hết số tiền sử dụng đất và thuế trước bạ phải nộp sau này.
Do đó, việc các bị cáo đã sử dụng giá đất do bị cáo Minh tự thỏa thuận trái pháp luật từ năm 2010 làm cơ sở xác định giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại thời điểm chuyển nhượng là vi phạm quy định pháp luật. Hành vi vi phạm này đã xuyên suốt trong vụ án, theo chủ trương và ý chí của bị cáo Minh ngay từ đầu, bộc lộ rõ động cơ của các bị cáo là vụ lợi.
Từ đó, đại diện VKS khẳng định, không thể coi Hợp đồng liên doanh và chủ trương của Chủ sở hữu đã được Tổng Công ty SX-XNK Bình Dương thực hiện đúng quy định của pháp luật. Đồng thời, không có cơ sở đánh giá lại chủ trương của Tỉnh ủy Bình Dương tại công văn số 407 như ý kiến của các luật sư.
Có đầy đủ chứng cứ xác định bị cáo Minh và các bị cáo thuộc Tổng Công ty SX-XNK Bình Dương không có quyền bán khu đất 43ha nêu trên nhưng các bị cáo đã thông đồng với các bị cáo thuộc Công ty Âu Lạc vì động cơ vụ lợi, cố tình làm trái quy định của pháp luật gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Diễn biến hành vi phạm tội thể hiện rõ vai trò chủ mưu, xuyên suốt và trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội của bị cáo Nguyễn Văn Minh.
